Wizerunek – element budujący współczesny świat

Zarówno najpiękniejsze, jak i najstraszniejsze skłonności
ludzkie nie są składnikami utrwalonej biologicznie natury ludzkiej,
ale wynikiem tego społecznego procesu,
który tworzy człowiek.

Erich Fromm

Milena Niewielska

Ktoś kiedyś powiedział, że to nie szata zdobi człowieka. Zdaję się jakby te słowa w dzisiejszym świecie zostały wymazane całkowicie z ludzkich umysłów.
Wizerunek to słowo, którego faza rozwojowa zaczęła się znacznie wcześniej aniżeli myślimy.
W starożytnym Rzymie to wizerunek postaci określał, kim ona tak naprawdę jest. Budowanie jego funkcji i wspomaganie pełnionych ról społecznych to tylko niektóre z elementów wywierania wpływu na obserwatorów.
Dzisiaj image, stawia siebie ponad wszystko, przestaje pełnić wyłącznie rolę wspomagającą funkcje odgrywane w życiu społecznym, a ponad to zaczyna zawłaszczać osobowość ludzką.
Jak wiadomo w świetle przeprowadzonych badań, ludzie dokonują oceny już w ciągu pierwszych 30 sekund podczas spotkania. To tzw. pierwsze wrażenie pozostawia ślad w ich pamięci na długo. Pytanie czy jest to trafna ocena czy też nie schodzi na plan dalszy? Zasadne jest w tym przypadku stare powiedzenie, które nadal zyskuje na czasie- ,,jak cię widzą, tak cię piszą.”
Oczywiście, ktoś mógłby tutaj zanegować owe stwierdzenie, i powiedzieć stanowczo, że wcale tak nie jest, że nie koniecznie oceniam kogoś jak go tylko zobaczę na oczy.
Jednak nie można wykluczyć tutaj kwestii, iż wizerunek jest tylko drobną częścią pomocną przy kreowaniu własnej kariery czy wywierania wpływu na innych ludzi. To mocny fakt, stwierdzenie takie jest prawdziwe na tyle ile się da, lecz nie można pominąć tutaj jednej ważnej, a zarazem i istotnej rzeczy, która w ówczesnym świecie coraz częściej ulega rozmyciu. A mianowicie chodzi tutaj o hierarchię ważności pewnych czynników psychologicznych jak i tych fizycznych.
Co jest ważniejsze wizerunek, czyli to jak wyglądamy i jak wykreowaliśmy swoją psychikę czy to, kim jesteśmy naprawdę i jak tworzymy schemat siebie z zewnątrz. Zauważcie, że wizerunek postawiony został w drugim przypadku na miejscu drugim, przez co należy także zauważyć, że nie został on bezceremonialnie wykluczony.
Analiza wizji współczesnego świata nasuwa wiele pytań w kwestii, tego, kim naprawdę jesteśmy i do czego zmierzamy?
Wielu z nas myśli, że zna odpowiedź, ale na ile ona jest rzetelna z naszą prawdziwą naturą?
Nie da się odpowiedzieć jednoznacznie i klarownie na to, kim naprawdę jestem, kim naprawdę Ty jesteś. Dlaczego? To właściwe pytanie w tym miejscu!
Goffman w swej teorii przedstawił świat, jako scenę teatralną, na której to przeciętni, zwykli ludzie odgrywają swoje rolę. Są swoistymi aktorami, którzy bez skrupułu przymierzają, zakładają i zrzucają swoje liczne maski.
Ktoś mógłby określić w świetle jego teorii, że świat jest złudny, pozorny, nieprawdziwy, a wszyscy kłamią.
To nie są rzeczy nowe, świat od początku swego istnienia opierał się już na kłamstwie, ale co się zmieniło dzisiaj. Czy mamy do czynienia z inną odmianą kłamstwa? Mogłabym nazwać go kłamstwem iluzorycznym, gdyż tak naprawdę ono realnie istnieje, ale nawet to kłamstwo jest już nieprawdziwe. Kłamstwo zostaje podparte kłamstwem i tak od początku do końca. Niegdyś to od prawdy wychodziło kłamstwo.
Dziś sami nie wiemy, czym i gdzie jest prawda, ponieważ, sami nie do końca nie mamy pewności czy nasza osobowość jest naszą, a nie odbiciem lustrzanym naszego otoczenia.
Zawłaszczona na skutek działania licznych stereotypów, istnienia różnych form wizerunków czy też technik auto-prezentacyjnych, zostaje zmanipulowana i wykreowana według potrzeb współczesnego świata.
Bez apelacyj nie, mamy tu do czynienia z kreowaniem już nie tylko wizerunku fizycznego, ale co więcej i wewnętrznego.
Czy dochodzi do sytuacji kiedy nasze ,,ja” zostaje wymazane w skutek ,,ja” obcego?
Obecnie psychologia społeczna wyróżnia trzy zasadnicze osobowości. Pierwsza z nich to osobowość neutralna, druga to osobowość wyrazista i trzecia w końcu to osobowość negująca.
Osobowości neutralne są niczym innym jak ucieleśnieniem konformizmu. Są to osobowości niczym niewyróżniające się z tłumu, przeciętne, które nie mają pomysłu na siebie. Z czego to wynika? Być może z lęku i braku pewności siebie. Typowe, klasyczne fryzury i skromne ubrania wskazują na brak zaangażowania we własne ,,ja”.
Osobowości wyraziste są całkowitym przeciwieństwem osobowości neutralnych.
Ten tym osobowości wie, czego chce, przywiązuję dużą wagę do swojego wyglądu, dba o każdy szczegół. A swój wygląd traktują, jako jeden z czynników do wyrażenie tego, kim są.
Tutaj nie spotykamy się już z lękiem, niepewnością, to pole, na którym rozwija się odwaga, stanowczość i pewność siebie. Ktoś by mógł powiedzieć, że ten typ osobowości jest lepszy od pierwszego. Po części tak, ale jak to bywa na świecie są i sprawy wątpliwe- czy taki typ osobowości poprzez nadmierne przywiązywanie wagi do swojego wyglądu nie spowoduje ukrycie prawdziwego ja i odegraniem mistyfikacyjnej roli?
Ostatnią już osobowością, o której nawet trzeba wspomnieć jest osobowość negująca.
Kojarzy się trochę jakby dotyczyła osób młodych. I po części jest to prawda, taki typ osobowości znajdziemy w różnych pop- kulturach.
Nie dbanie o własny wygląd, noszenie przetartych ubrań, i niedbale uczesanych włosów prowadzi nas do wniosku, że mamy do czynienia z niską samooceną lub wręcz z podobnym lękiem jak w osobowościach neutralnych.
Z tym, że takie zachowanie jest odzewem, pewną rekcją niezadowolenia na otaczający nas świat.
Wiele z nas mogłoby powiedzieć, iż ludzie tacy, mają jakieś kompleksy na punkcie swojego wyglądu i tym sposobem negują go. Paradoksalnie powody są inne. Pokazują swoje poczucie wyższości nad innymi, a tym samym wskazując na to, iż wygląd nie jest najważniejszy. Sądzą, że nie muszą pracować na aprobatę innych osób poprzez mistyfikację wyglądu.
Oczywiście, nie musimy się wpasowywać idealnie, do którego kol wiek z wyżej wymienionych typów osobowościowych. Ważna mianowicie jest tutaj jedna rzecz-, aby pasować do czasu, okoliczności i miejsca, w którym znajdujemy się w danej chwili.
Który z tych typów jest najlepszy? A więc należy sobie powiedzieć prosto w oczy, że nie ma idealnego, a złoty środek jest na pewno pomiędzy nimi.
Aby osiągnąć zmierzony cel i w końcu sukces, wcale nie musimy siebie całkowicie negować, być neutralnym czy zbyt wyrazistym. Może po prostu warto być sobą i dobierać swój wizerunek adekwatnie do okoliczności i miejsca. Bowiem nie piszę tutaj o krytyce ,,wizerunków” współczesnego świata jako takiej o ile mam prawo tak je nazywać lecz
staram się znaleźć kompromis pomiędzy rzeczywistym ,,ja”, a wizerunkiem, który tworzymy dla swoich potrzeb!
Czy współczesny człowiek potrafi rozgraniczyć to, kim jest od tego, co tworzy? A może to, co tworzy z zewnątrz, przekłada się na jego wnętrze?
Co tak naprawdę definiuję człowieka?- Przedmioty, którymi się otacza, makijaż, który nakłada czy ubiór, który dobiera. Mamy, więc tutaj do czynienia z czynnikami niewerbalnymi, to one górują nad werbalnymi i to one określają w znacznej mierze to, kim jesteśmy.
Jednak czy aby na pewno wybierane przez nas rzeczy, takie choćby jak styl ubioru jest tym, czego my sami chcemy?
Jak wiadomo mass media, potężna machina mody narzuca nam wiele standardów, które przyjmujemy bezceremonialnie i włączamy we własne życie.
Kupujemy pewne rzeczy nie, dlatego, że sami chcemy, ale dlatego, że chce tak współczesny system, który wabi nas konsumeryzmem czy też konsumpcjonizmem.
Jesteśmy ,,modni” na tyle ile tego chce nasze otoczenie. Budujemy świat swój świat zewnętrzny- piękny, kolorowy, modny, rujnując tym samym nasze wewnętrzne życie.
To, co myślimy, czujemy, nie jest,,naszym”, ale ,,cudzym”. Jesteśmy konformistyczni wobec świata, bo któż z nas odważyłby się być innym?
Boimy się odrzucenia, izolacji i samotności, dlatego podejmujemy decyzje przychylne, schematom, które dla nas kreuje system.
Współczesne czasy zostały naznaczone niesamowitym brzemieniem, którego hasło prowokuje nas - aby osiągnąć sukces, należy manipulować swoją autoprezentacją w takich standardach, jakie obecnie królują w ówczesnych czasach.
Modła obecnych stylów wizerunków doprowadziła do śmierci i samotności prawdziwego ,,ja” człowieka. Następuje zmierzch prawdziwych ludzi na rzecz sztucznych i wykreowanych manekinów.
Świat mody narzucił obecnie rygor szczupłości, a wręcz i przesadnej chudości.
Nie jesteś piękny, szczupły, modny, nie jesteś godzien by być kimś ważnym dzisiaj!
Czy obecne takie schematy tworzone przez grupę większości, nie są pułapką, która podobnie jak cukrzyca w sposób cichy i złudny wyniszcza ludzki organizm? Czy manipulowanie wizerunkami, nie staję się cichym zabójcą dla prawdziwej osobowości człowieka?
Z całą pewnością wizerunek jest dobrym tematem do polemizowania i szukania licznych rozwiązań w jego zakresie. Wciąż jednak rzadko zwraca się uwagę na jego negatywne konsekwencje, a bardziej chyli się ku pozytywnym jego aspektom. Bo w końcu nie ważne są skutki środków, które wykorzystujemy, ważne natomiast jest czy przynoszą nam korzyść, a tworzenie wizerunku takim środkiem właśnie jest.