Na poziomie duchowym
czas nie istnieje.
Isabel Allende

 
Opowieść postrenesansowa

 
     Przez długą chwilę chłopak stał nieruchomo, wpatrując się w twarz Mony Lizy.
Wreszcie dziewczyna przerwała milczenie.
     – Jesteś rozczarowany? – zapytała cicho.
Chłopak przekrzywił lekko głowę.
     – A ty? – odwrócił pytanie.
     – Ja nie – odparła. – Widzisz, jej piękno to kwestia odbioru. Nie patrz oczyma setek ludzi, patrz swoimi, a wtedy, może, nawiążesz z nią kontakt…
     – Co przez to rozumiesz? – przerwał zaciekawiony i ponownie spojrzał na portret.
     – Sztuka to dialog – powiedziała dziewczyna z namysłem. – Niczego nie usłyszysz, jeżeli nie włączysz się do rozmowy.
     – Przy tobie usłyszę – stwierdził poważnie, biorąc ją za rękę. – Przy tobie w ogóle słyszę więcej. Ale jak ty to robisz, że rozmawiasz z obrazami? – dorzucił żartobliwie.
Dziewczyna roześmiała się.
     – Otwórz oczy, gdy patrzysz.
     – Tak? – zapytał chłopak, podnosząc brwi do góry.
     – Nie, ty głuptasie. Popatrz przez chwilę, a potem zamknij i wpatrz się w obraz pod powiekami.
     – No, nie – zaprotestował. – To w końcu mam zamknąć czy otworzyć?
     – Najpierw otwórz, ale normalnie, popatrz, a potem zamknij – wyjaśniła cierpliwie. – A w ogóle to przestań się wygłupiać, bo już niczego nie powiem.
     – Dobrze, przestaję – westchnął przesadnie.
Wrócił spojrzeniem do obrazu, zatrzymując wzrok na twarzy Giocondy, a potem przymknął powieki i wstrzymał lekko oddech.
     – Wiesz, to działa – szepnął po chwili zdumiony, wciąż z zamkniętymi oczyma.
Dziewczyna uśmiechnęła się.
Otworzył i popatrzył z kolei na nią.
     – Przepraszam – wyznał szczerze. – Tak mało wiem właściwie. Nigdy specjalnie nie interesowała mnie sztuka i dopiero przy tobie stwierdzam, ile straciłem.
Oboje obrócili się w stronę portretu.
     – Malował ją przez tyle lat… – szepnęła dziewczyna w zamyśleniu. – Ciekawe, o czym rozmawiali, jeżeli rozmawiali oczywiście, bo chyba milczy się przy pozowaniu.   
     – Tyle lat? – zdziwił się chłopak. – Taką… skromną kobietę?
     – To nie była skromna kobieta.
     – Nie? To dlaczego ma tę suknię? Prostą, bez żadnych ozdób… Przecież, o ile się orientuję, w tamtych czasach ludzie obwieszali się kosztownościami.
     – Tego nikt nie wie – odparła dziewczyna cicho. – Nie wiadomo, dlaczego Leonardo nie namalował żadnych klejnotów. Nie czyniono tak wtedy. Ale w ogóle mało wiadomo.
     – Taki się wydawał przereklamowany w pierwszej chwili – stwierdził chłopak ze zdziwieniem i spojrzał na twarz dziewczyny. – A teraz zaczynam widzieć go inaczej. Jakby rzeczywiście przemawiała do mnie.
     – I co ci mówi – spytała z uśmiechem.
     – Nie jestem pewien – stwierdził poważnie. – Że… czeka? Że coś ukrywa? To ciekawe… A może wie coś, co jest tylko jej tajemnicą i stąd ten półuśmiech w oczach i ustach? Tylko trochę szkoda, że nie ma żadnych ozdób – dorzucił.
     – Dlaczego? – zaciekawiła się dziewczyna. – Wcale nie szkoda. Klejnoty tylko odwracałyby uwagę od jej twarzy.
     – Pewnie masz rację – zgodził się bez protestu.
Przez chwilę oboje wpatrywali się w obraz.
     – Może to dobry moment? – powiedział nagle.
     – Moment na co? – rzuciła, nie odrywając wzroku od portretu.
Chłopak sięgnął do kieszeni, a potem wyciągnął rękę i powoli rozwarł palce.
W zagłębieniu dłoni zalśniła mała złota błyskotka z diamentem.
     Na twarzy dziewczyny pojawił się uśmiech i przez jedno drgnięcie powiek chłopak miał wrażenie, że stanowi on wierne odbicie uśmiechu Giocondy.