W środę 4 listopada ukazała się nowa powieść Orhana Pamuka „Dziwna myśl w mej głowie”. Posłuchać o niej będzie można już w najbliższy piątek 6 listopada w „Trójkowym znaku jakości”. Dwa dni później, w niedzielę 8 listopada, turecki pisarz będzie gościem Michała Nogasia w audycji „Z najwyższej półki”.

– Jest to opowieść o życiu i marzeniach sprzedawcy buzy i jogurtu Mevluta Karataşa. Mevlut urodził się w 1957 roku na zachodnim krańcu Azji, w biednej środkowoanatolijskiej wsi, patrzącej z oddali na zamglone jezioro. Gdy miał 12 lat, przyjechał do Stambułu, stolicy świata, i zamieszkał tam na stałe. W wieku 25 lat uprowadził ze wsi dziewczynę; to było dziwne wydarzenie, które zdeterminowało całe jego dalsze życie. Ożenił się z nią, spłodził dwie córki. Bez przerwy imał się różnych zajęć – był sprzedawcą jogurtu i pilawu, lodziarzem, kelnerem. Nigdy jednak nie porzucił wieczornego sprzedawania buzy na ulicach Stambułu i snucia dziwnych marzeń – tak zaczyna swoją nową, liczącą blisko 700 stron (!), powieść Orhan Pamuk – mówi Michał Nogaś. – To pierwszy tak obszerny tekst, który wyszedł spod jego pióra (pisze ręcznie) po otrzymaniu literackiego Nobla (2006). „Dziwna myśl w mej głowie” jest jednak nie tylko historią Mevluta – pisarz przybliża w niej dzieje współczesnego Stambułu, miasta, które w ciągu ostatnich 60 lat rozrosło się w sposób niewyobrażalny – dziś zamieszkuje je już 17 milionów ludzi! I pisze też Pamuk o współczesnej Turcji (jakże aktualna to książka w świetle ostatnich wydarzeń politycznych w tym kraju) i o roli kobiet w społeczeństwie – dodaje dziennikarz Trójki.

W sierpniu w swoim domu na wyspie położonej nieopodal Stambułu Orhan Pamuk przyjął Michała Nogasia. Podczas długiego wywiadu – którego fragmenty zaprezentujemy na antenie Trójki w najbliższą niedzielę – tak mówił, między innymi, o swojej pracy, o procesie twórczym: – Piję kawę, herbatę. Muszę być sam. Pod względem psychologicznym pisanie powieści zaczyna się od historii, którą potem dzielimy na rozdziały. Wymaga to dużo pracy, także umysłowej, i to jeszcze zanim zaczniemy pisać. Potem, powiedzmy, mamy rozdział, w którym czytamy o codziennym życiu Mevluta w Stambule. Spisujemy wszystkie szczegóły, jakie mamy w nim zawrzeć, ale nie wystarczy znać szczegółów, emocji, czy istotnych kwestii, jakie chcemy umieścić w danym rozdziale. Potem trzeba sobie to wszystko wyobrazić i dopiero w dalszej kolejności zaczynamy budować pierwsze, potem drugie zdanie. Staram się też w każdym zdaniu oddać coś z przeszłości, nie pisać tylko o obecnym życiu Mevluta, ale także o jego historii. Pisanie jest jak zrywanie gruszek z tego drzewa. Myślimy, myślimy, zastanawiamy się intensywnie nad jakimś zdaniem, możemy przy tym patrzeć przez okno, niekoniecznie musimy siedzieć przy stole. Mamy już pierwsze i drugie zdanie, a potem, dokładnie tak, jak ktoś, kto potrząsa gruszą, by spadła jedna gruszka, a dostaje cztery czy pięć, tak my mamy nagle cztery czy pięć nowych zdań. Zawsze natychmiast je zapisuje. Oczywiście, często je potem zmieniam, ale ma to w sobie coś z katharsis. Zjadam gruszki, a potem czekam na następny akapit, zastanawiam się nad tym, jak logicznie powinna potoczyć się historia.

Zapraszamy na podwójne spotkanie z Orhanem Pamukiem w Trójce. W piątek w „Trójkowym Znaku Jakości” (6 listopada, godz. 7.45) o powieści „Dziwna myśl w mej głowie” porozmawiają Wojciech Mann i Michał Nogaś. A w niedzielę w audycji „Z najwyższej półki” (8 listopada, godz. 21.05) – rozmowa Michała Nogasia z tureckim noblistą.