10 października 2013 ze świata literatury odeszła ikona młodzieżowych powieści, polski prozaik, dramaturg - Edmund Niziurski. Pisarz zmarł w Warszawie. Miał 88 lat.

Niziurski był twórcą popularnych książek dla dorosłych i młodzieży, cechujących się charakterystycznym, nieco absurdalnym humorem językowym. Najbardziej znane to: Księga urwisów (1954 – szkolna lektura w 1978 wpisana na Listę Honorową IBBY), Sposób na Alcybiadesa (1964 – szkolna lektura w 1978 wpisana na Listę Honorową IBBY), Niewiarygodne przygody Marka Piegusa (nagroda "Orle Pióro" przyznana przez czytelników "Płomyka" w 1970 r.), Klub włóczykijów,Naprzód, Wspaniali!, Adelo, zrozum mnie!, Żaba, pozbieraj się!, Awantura w Niekłaju, Siódme wtajemniczenie.

Powieści Niziurskiego cechuje dynamiczna akcja, której towarzyszą często wątki sensacyjne. Czytelnicy pokochali je za niezwykłe poczucie humoru w narracji. Rzeczywistość ukazywana jest z perspektywy ucznia, szkoła to miejsce do pewnego stopnia opresyjne. Jednak owe uciążliwości potraktowane były z dużą dozą poczucia humoru, co łagodziło ocenę szkoły. Dydaktyczne bywa obecny w twórczości Niziurskiego, jednak jest delikatny, nie narzuca się czytelnikowi.

Niziurski był silnie związany z Kielecczyzną. Akcja kilku powieści rozgrywa się w fikcyjnych miejscowościach: Wilczków w Księdze urwisów, Niekłaj, Odrzywoły, które można umiejscowić w tym regionie. Niektóre opowiadania (Dzwonnik od świętego Floriana) rozgrywają się w okresie międzywojennym i upamiętniają wielkie strajki chłopskie w okresie sanacji.

W późniejszych utworach Niziurski często odwoływał się do konwencji realizmu magicznego (Siódme wtajemniczenie, 1969) czy groteski (Awantury kosmiczne), co przyniosło mu spore uznanie krytyki. Wymowa kolejnych książek staje się coraz bardziej pesymistyczna, charakterystycznymi postaciami stają się outsiderzy, nie mogący dopasować się do szkolnego otoczenia, w którym niebezpieczni są nie tylko nauczyciele, ale także inni uczniowie.

Źródło: http://www.granice.pl/kultura,edmund-niziurski-nie-zyje,5451

Wiktor Orzel · 11:53 10.10.2013 · 10 ·