Tytuł: Dziewczyny wojenne. Historie prawdziwe
Autor: Łukasz Modelski
Kategoria: literatura współczesna
Gatunek: literatura faktu
Rok wydania: 2011
ocalałeś nie po to aby żyć
masz mało czasu trzeba dać świadectwo *
Miały przed sobą życie. Pisały dużą i małą maturę, marzyły o studiach, wyjściu za mąż i założeniu rodziny. Były zbyt młode, żeby żyć pod jarzmem represji, walczyć o przetrwanie każdego dnia i bać się o życie bliskich. Przed pierwszym września tysiąc dziewięćset trzydziestego dziewiątego roku nie przypuszczały, że będą nosić broń, dostarczać meldunki, zabijać, opatrywać rany, podkładać ładunki wybuchowe, kłamać i szpiegować. Nie dla siebie.
Autorem książki
Dziewczyny Wojenne. Historie prawdziwe jest Łukasz Modelski, z wykształcenia historyk sztuki i cywilizacji średniowiecza. Jedenaście kobiet w podeszłym już wieku opowiada, jak to w latach wojny, oprócz pracy i opieki nad rodziną, znajdowały czas na działalność w konspiracji. Poznajcie: Dzidzię, Magdę, Halę, Zenię, Basię, Jagodę (Jadwigę Piłsudską-Jaraczewską), Irkę, Wandę, Lalę, Alę i Zosię – członkinie Związku Walki Zbrojnej, Narodowych Sił Zbrojnych i Armii Krajowej. Dziewczyny piękne i odważne. Mądre, pełne poświęcenia i pragnienia walki. Dziewczyny, które chciały gdzieś należeć. Za przynależność zapłaciły wysoką cenę.
Znakomita narracja jest swoistym wehikułem czasu, przenoszącym czytelnika w scenerię okupowanej Polski, przy czym każda z jedenastu historii jest opowiedziana inaczej. Niewątpliwie wpływ na to miał fakt, że są to bezpośrednie relacje bohaterek, na czym Modelskiemu – wyświetlono to w ostatnim rozdziale – szczególnie zależało. Opisy wydarzeń wzbogacone zostały o krótkie, wyjaśniające notki od autora, a także fotografie.
Autor nie skupia się jedynie na ruchu oporu w okupowanej Warszawie. Czytelnik może łatwo zauważyć, że poszczególne opowieści ułożone są według pewnej logiki, mianowicie, począwszy od wspomnień Dzidzi, mających swój początek w Poznaniu, posuwamy się coraz bardziej na wschód, aż, hen, na tereny położone za linią Curzona. Bohaterkami są kobiety, które należały niegdyś do różnych warstw społecznych. Wojna zniwelowała wszelkie różnice pomiędzy nimi.
Każdą historię czyta się jednym tchem. Kiedy już ostatnia strona ukazuje się naszym oczom, uświadamiamy sobie, że to wszystko – niestety – nie jest wymysłem Autora. Znajdziemy tu odwagę i cierpienie, łzy oraz miłość. Walkę z wrogiem i śmiercią, strachem o siebie, bliskich i towarzyszy walki. Wszystko to prawdziwe.
Dziewczyny wojenne… to książka o tym, że wojna kładzie się głębokim cieniem na życiu człowieka. Nijak się go pozbyć, a oswoić się z nim – niezwykle trudno. Żyjemy w świecie, w którym wszystko nieustannie, nieubłaganie prze do przodu. I przemija. Przemijają również ludzie, już u schyłku życia, borykający się z przeszłością dla nas niewyobrażalną. Ta książka to ślad po nich. Nieprzemijalny.
* cytat z wiersza Zbigniewa Herberta
Przesłanie Pana Cogito.