Serio "naprawdę", z pewnością "na pewno" - zawsze
Dla użytkownika » Poradnik użytkownika » Serio "naprawdę", z pewnością "na pewno"
A A A
Od autora: O zwrotach kłopotliwych

W języku polskim są wyrazy i zwroty, których zapis sprawia wiele trudności. Każdy z nas czasami głowi się, czy pisząc, nie popełnia przypadkiem błędu. Postanowiłam więc przygotować kilka przykładowych trików, które ułatwią zapisywanie niektórych zwrotów.

„Naprawdę czy na prawdę?”

Naprawdę. Łatwo zapamiętać po nowocześniejszym wyrazie bliskoznacznym „serio”.

„Napewno czy na pewno?”

Na pewno. Zapamiętanie ułatwia zwrot „z pewnością”.

„Na codzień, na co dzień, czy nacodzień?”

Tutaj sprawa jest o tyle trudniejsza, że mamy o jedną kombinację więcej. Przykład to „każdego dnia”, wystarczy jednak pamiętać, że są to trzy osobne wyrazy, a więc na co dzień.

„W pół do czwartej, wpółdo, wpół do, a może wpół do czwartej?”

Definitywnie wpół do czwartej. (W)pół (godziny) do czwartej.

„Stamtąd, z tamtąd?”

Stamtąd. Ten wyraz po prostu trzeba pamiętać. Idę tam(tędy), wracam stamtąd.

„Z powrotem czy spowrotem?”

Z powrotem. Zapamiętujemy „powrót” jako „drogę powrotną”. Nikt przecież nie napisze „Sdrogą powrotną”/„Fdrodze powrotnej”.

„Wziąć czy wziąść?”

Po sieci krąży żartobliwy obrazek z dialogiem:

- Można to wziąść?

- Można wszystko braść!

Analogicznie więc, odpowiedź brzmi „wziąć”.

„Kłopotliwy włącznik – nie włancza się!”.

To akurat błąd, który często popełniamy mówiąc. Na szczęście nie istnieje w języku polskim jedna litera, którą moglibyśmy zapisać „an”, aczkolwiek wciąż tak często mówimy. Nie „włancza”, a „włącza”, nie „przełancza” a „przełącza”. O tym chyba wszyscy pamiętamy, prawda?

„Wogle, w ogóle, wogóle, a może – nie daj Boże – wogule?”

W ogóle” - osobno. Tak samo jak „ani trochę”.

„Pozatym czy poza tym?”

Zdecydowanie osobno: poza tym. Tak jak „poza ciałem”.

 

"Półtora czy półtorej godziny?"

Tę zasadę po prostu trzeba pamiętać: półtorej dziewczynki, półtora chłopca. Wszystko zależy od rodzaju rzeczownika, przy którym liczebnik występuje. Jeśli rodzaj jest żeński, zawsze powinniśmy pisać półtorej, zaś przy rodzaju męskim i nijakim - półtora.

 

"Ubrałam najlepszą sukienkę!"

A w cóż ją ubrałaś?

Ubieramy się w sukienki, ale same sukienki zawsze wkładamy. Zakładamy za to okulary na nos.

  

* * *

 

Domyślam się, że dla wielu osób to, co powyżej, jest sprawą oczywistą. Istnieje jeszcze jeden ważny trik, który warto zapamiętać, jeżeli nie mamy w danej chwili pod ręką słownika: „Jeśli nie jesteś pewien co do pisowni, szukaj synonimów!”.

Mam nadzieję, że udało mi się cokolwiek wyjaśnić. Może komuś z Was przyda się któryś z podanych przykładów.

Powyższą listę można z czasem rozszerzyć. Jakie zwroty sprawiają Wam trudność?

Poleć artykuł znajomym
Pobierz artykuł
Dodaj artykuł z PP do swojego czytnika RSS
  • Poleć ten artykuł znajomemu
  • E-mail znajomego:
  • E-mail polecającego:
  • Poleć ten artykuł znajomemu
  • Znajomy został poinformowany
zawsze · dnia 08.07.2013 22:30 · Czytań: 1619 · Średnia ocena: 3 · Komentarzy: 10
Komentarze
green dnia 08.07.2013 22:43
Jeszcze myślę, że można pokusić się o ubierać się /zakładać coś na siebie oraz nieszczęsne półtora.

Myślę, że fajne i pożyteczne są takie poradniki. Super pomysł.:)
zawsze dnia 09.07.2013 00:01
:)

Green, słuszna sugestia. Jutro się nią zajmę. Dzięki.
Zola111 dnia 10.07.2013 15:30 Ocena: Świetne!
Otóż to: Nie wiesz, jak się pisze żółty, napisz kanarkowy :)

Brawo, Zawsze. Teraz wypada mieć nadzieję, że ludziska będą czerpać z tego źródła ku pożytkowi języka i współużytkowników Portalu.

Cytat:
ro­dzaj­mu


- wkradło się m ;)

Serdeczności, pozdrowienia,

z.


Ps. Często czytam w komentarzach nieważne z błędem (w rozłącznej pisowni). Polecam i to słówko.
zawsze dnia 10.07.2013 23:42
Zolu,
faktycznie, był błąd, a obok drugi - dzięki :).


Dziękuję za czytanie i dobre słowo. "Nieważne" dorzucę w wolnej chwili.

Pozdrowienia,
zawsze
Dobra Cobra dnia 14.07.2013 20:57
Potem - jest bardzo niefortunnym slłowem, bo potem to pod pchami śmierdzi.

DoCo
zawsze dnia 15.07.2013 18:47
Ech, Cobra, Cobra... :)
Ten_Smiertelny dnia 06.02.2020 15:57 Ocena: Słabe
Ręce opadają jak się coś takiego widzi. Zupełnie niepoprawny i błędnie ułożony tekst, który ma jeszcze niby uczyć.

Najważniejsza jest czytelność i zrozumiałość przekazu, nie zaś sztywne przestrzeganie zasad które nie mają żądnego uzasadnienia logicznego. Jeśli ktoś napisze na przykład „z tamtąd”, to chociaż to niby niepoprawnie, jego wypowiedź będzie dalej zupełnie zrozumiała i czytelna – ten tekst zaś czytelny nie jest!

Ten poradnik mógłby być ilustracją tego jak nie robić artykułów edukacyjnych. Niczym innym jak głupotą jest przestrzegać ludzi przed błędami i jednocześnie samemu o wiele większy błąd popełniać!

O co chodzi:

1. Po podaniu różnych wersji, zawsze najpierw rozwiej wątpliwości podając tą poprawną, by nie mylić czytelnika. Po jej podaniu dopiero później tłumacz skąd się ona bierze i jak ją zapamiętać.
Tak było zrobione w części przykładów, ale niestety nie we wszystkich.

2. Zachowuj konsekwencję w oznaczaniu i informowaniu. W pierwszych przykładach podajesz poprawną wersję kursywą, a już w trzecim – „Stamtąd” – nie. Niebieskim raz przedstawione są wszystkie wersje wraz z poprawną, a raz, tylko niepoprawna pisownia – to wszystko wielce mylące.

3. Najbardziej wyeksponowana powinna być wersja poprawna.
Przeglądając ten felieton naprawdę trudno w pierwszej chwili połapać się która wersja jest tą właściwą. Kursywa nie uwydatnia, przeciwnie, raczej ukrywa wyrażenie. Błędne wersje nie powinny być napisane wyróżniającym się niebieską czcionką, tylko wersja poprawna powinna być wyróżniona. Wersje niewłaściwe można wyróżnić jedynie kolorem czerwonym.

Wszystkie te błędy składają się na zupełnie nieczytelny tekst. Wstyd, że poradniki obecne na portalu są tak błędne i niedopracowane. Wielki wstyd.

Swoją drogą zaś:
Cytat:

"Ubrałam najlepszą sukienkę!"

A w cóż ją ubrałaś?


Równie dobrze można by zapytać:

„Siedziałem całą noc na komputerze!”

A nie wygniotłeś blachy?

albo

„W ostatniej chwili złapałem pociąg do Wrocławia.”

A za cóż go złapałeś?


////
Należy rozumieć, że ludzie mówią w sposób uproszczony i niezupełnie dokładny. Oczywiste jest , że nikt kto mówi: „siedzę na komputerze” nie ma na myśli dosłownego zgniatana czterema literami skrzynki PC. Mimo to nie apelujemy by ludzi mówili i pisali: „siedzę obok komputera” czy „siedzę przy komputerze”. Wyrażenie : „siedzę na komputerze” jest wystarczająco zrozumiałe. Podobnie zupełnie jasne jest, co ma na myśli osoba mówiąca „ubrałam sukienkę”. Nie uważam więc by był to błąd.

W wyrażeniu: „Ubrałam najlepszą sukienkę!”, w domyśle jest „się w” i chyba nikomu nie sprawia kłopotu zrozumienie takiej wypowiedzi. Przecież gdy np. mówimy: „Poszedłem do sklepu.” również „Ja” jest w domyśle, pewne części mowy mają więc prawo być jedynie w domniemaniu i nie musimy ich pisać, o ile nie utrudnia to zrozumienia danej kwestii.

Podobna więc nadwrażliwość jest moim zdaniem nieuzasadniona. „Ubrałam (się w) najlepszą sukienkę!” – nie powinno być więc uznawane za błąd. Podobnie jak i zupełnie naturalne: „założyłam sukienkę”.

Czepianie się takich konstrukcji świadczy moim zdaniem jedynie o niewyrozumiałym czepialstwie, które nie powinno być tolerowane.
zawsze dnia 14.02.2020 12:33
@Ten_Smiertelny to właściwie całkiem zabawne, że wykopujesz niemal siedmioletni tekst, żeby go tak skrytykować ;)
Kobra dnia 14.02.2020 13:47
Zawsze, na pocieszenie ja Ci napiszę, że napisałeś fajny pożyteczny tekst. :) Taki w sam raz, by zapamiętać. :)
zawsze dnia 14.02.2020 18:39
@Kobra, dzięki. Szczerze mówiąc, już nawet nie pamiętałam, że go pisałam
:)
Polecane
Ostatnie komentarze
Pokazuj tylko komentarze:
Do tekstów | Do zdjęć
Marian
24/04/2024 07:49
Gabrielu, dziękuję za wizytę i komentarz. Masz rację, wielu… »
Kazjuno
24/04/2024 07:37
Dzięki piękna Pliszko za koment. Aż odetchnąłem z ulgą, bo… »
Kazjuno
24/04/2024 07:20
Dziękuję, Pliszko, za cenny komentarz. W pierwszej… »
dach64
24/04/2024 00:04
Nadchodzi ten moment i sięgamy po, w obecnych czasach… »
pliszka
23/04/2024 23:10
Kaz, tutaj bez wątpienia najwyższa ocena. Cinkciarska… »
pliszka
23/04/2024 22:45
Kaz, w końcu mam chwilę, aby nadrobić drobne zaległości w… »
Darcon
23/04/2024 17:33
Dobre, Owsianko, dobre. Masz ten polski, starczy sarkazm… »
gitesik
23/04/2024 07:36
Ano teraz to tylko kosiarki spalinowe i dużo hałasu. »
Kazjuno
23/04/2024 06:45
Dzięki Gabrielu, za pozytywną ocenę. Trudno było mi się… »
Kazjuno
23/04/2024 06:33
Byłem kiedyś w Dunkierce i Calais. Jeszcze nie było tego… »
Gabriel G.
22/04/2024 20:04
Stasiowi się akurat nie udało. Wielu takim Stasiom się… »
Gabriel G.
22/04/2024 19:44
Pierwsza część tekstu, to wyjaśnienie akcji z Jarkiem i… »
Gabriel G.
22/04/2024 19:28
Chciałem w tekście ukazać koszmar uczucia czerpania, choćby… »
ks-hp
18/04/2024 20:57
I taki autor miał zamysł... dziękuję i pozdrawiam... ;) »
valeria
18/04/2024 19:26
Cieszę się, że przypadł do gustu. Bardzo lubię ten wiersz,… »
ShoutBox
  • Zbigniew Szczypek
  • 01/04/2024 10:37
  • Z okazji Św. Wielkiej Nocy - Dużo zdrówka, wszelkiej pomyślności dla wszystkich na PP, a dzisiaj mokrego poniedziałku - jak najbardziej, także na zdrowie ;-}
  • Darcon
  • 30/03/2024 22:22
  • Życzę spokojnych i zdrowych Świąt Wielkiej Nocy. :) Wszystkiego co dla Was najlepsze. :)
  • mike17
  • 30/03/2024 15:48
  • Ode mnie dla Was wszystko, co najlepsze w nadchodzącą Wielkanoc - oby była spędzona w ciepłej, rodzinnej atmosferze :)
  • Yaro
  • 30/03/2024 11:12
  • Wesołych Świąt życzę wszystkim portalowiczom i szanownej redakcji.
  • Kazjuno
  • 28/03/2024 08:33
  • Mike 17, zobacz, po twoim wpisie pojawił się tekst! Dysponujesz magiczną mocą. Grtuluję.
  • mike17
  • 26/03/2024 22:20
  • Kaziu, ja kiedyś czekałem 2 tygodnie, ale się udało. Zachowaj zimną krew, bo na pewno Ci się uda. A jak się poczeka na coś dłużej, to bardziej cieszy, czyż nie?
  • Kazjuno
  • 26/03/2024 12:12
  • Czemu długo czekam na publikację ostatniego tekstu, Już minęło 8 dni. Wszak w poczekalni mało nowych utworów(?) Redakcjo! Czyżby ogarnął Was letarg?
  • Redakcja
  • 26/03/2024 11:04
  • Nazwa zdjęcia powinna odpowiadać temu, co jest na zdjęciu ;) A kategorie, do których zalecamy zgłosić, to --> [link]
Ostatnio widziani
Gości online:0
Najnowszy:Usunięty