kamyk - mede_a
Poezja » Wiersze » kamyk
A A A
Od autora: W Kazimierzu Dolnym funkcjonowały dwa żydowskie cmentarze: stary z XVI w. - dziś na jego miejscu szkolne boisko - i nowy z XIX w. położony na zboczach wąwozu Czerniawy, istniejący do dziś, w czasie II wojny światowej zdewastowany. Odbywały się tam egzekucje Żydów i Polaków.
Dziękuję Rozie Kowalczyk z PP i jej opowiadaniu „Pod skrzydłami Arona” za inspirację. Kamyk położony na grobie w tradycji żydowskiej jest symbolem szacunku i pamięci.

 

 

na nowym kirkucie w Kazimierzu kantor
wiatr śpiewa Pieśń nad pieśniami
jakże szczęśliwi którzy śpią w gute ort*
w ojczystej od stuleci glebie
 
z drzew przesyconych czerwienią
dwóch narodów tej samej ziemi
porywa ciepłym chuchnięciem
czteropalczaste liście

opadają lekko jak popiół
czule głaszcząc głowy
okaleczonych macew
by za chwilę spłynąć Braille’em
po funearnej ścieżce Hirsza Weissa
(który odszedł w miesiącu heszwan**)
wyrytej ręką Lejba z Małego Rynku

tylko buk nie opuścił mieszkańców sztetl ***
politeistycznie rozmnożony na zboczach Czerniaw

na starym kirkucie w Kazimierzu boisko
dzieci grają w piłkę
małe stópki Józków Jaśków i Franków****
wdeptują w ziemię
pamięć o Mośkach Joskach i Srulach****
 


*dobre miejsce ( jidysz)
** październik/listopad (jidysz)
***miasteczko (jidysz)
****tytuły powieści dla dzieci Janusza Korczaka ( Henryka Goldszmita)
 

 

Poleć artykuł znajomym
Pobierz artykuł
Dodaj artykuł z PP do swojego czytnika RSS
  • Poleć ten artykuł znajomemu
  • E-mail znajomego:
  • E-mail polecającego:
  • Poleć ten artykuł znajomemu
  • Znajomy został poinformowany
mede_a · dnia 08.02.2014 12:16 · Czytań: 866 · Średnia ocena: 5 · Komentarzy: 14
Komentarze
romantyczna dnia 08.02.2014 13:08 Ocena: Świetne!
medeo - treść bardzo mi bliska, bo nawet pracę magisterska pisałam na podobne tematy. Nie będę grzebać w sprawach technicznych, tym pewnie zajmie się Mila. Gdzieniegdzie miałam problem z przeczytaniem słów, ale to nawet lepiej, bo wątek żydowski jest bardzo problematyczny i skomplikowany. Idealnie oddał to Twój wiersz. Podziwiam każdego, kto zagłębia się w te tematy. Brawo i trzymaj tak dalej ;)

Pozdrawiam
mede_a dnia 08.02.2014 17:18
Chciałam przenieść choć trochę judaików w wiersz i położyć nim kamyk na bezimiennych grobach pomordowanych polskich obywateli żydowskiego pochodzenia, w tym 3 tysięcy z Kazimierza Dolnego. Dziękuję, romantyczna, za poczytanie i wysoką ocenę.
shinobi dnia 08.02.2014 18:01
Dopracowany wiersz. Czytałem trzy razy. Temat poważny, przedstawiony ładnie. Podoba mi się zastosowania słowa "buk" - przewrotne, nieco bluźniercze, tak jak lubię.
Wdeptywanie w ziemię jest dobrym podsumowaniem ciężkiej całości.
Bardzo się podoba.
ajw dnia 08.02.2014 18:21 Ocena: Świetne!
Żydków ci u nas był dostatek. Piszę 'u nas' myśląc o Kazimierzu i oddalonych od Kazimierza 14 km - moich Puław, bo stąd pochodzę i tu mieszkam. Żyła tu (znaczy w Kazimierzu) bardzo bogata rodzina żydowska pożyczająca ponoć kasiorkę nawet królowi Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu, ale mniejsza o to. Jeszcze wcześniej Kazimierz Wielki, który sobie upodobał nasze tereny, romansował z piękną Żydówką Esterką. Do dziś stoją ruiny Esterki, a my jako dzieciaki szukaliśmy tajnego przejscia, którym król odwiedzał swoją nałożnicę.
Ja sama pamiętam ze swojego dzieciństwa wielu Żydów mających sklepiki w okolicach gdzie mieszkałam. I kirkut na Czerniawach też znam, a i miejsce starego cmentarza - dlatego Twój wiersz jest mi bliski.
Co do spraw technicznych - to sama znasz się na tym najlepiej, wiec z pewnością dobrze napisany. Do mnie trafia :)
Wiolin dnia 08.02.2014 19:06
Witaj Mede_o.

Zhistoryzowałaś się na dobre. Widzę że lubisz podejmować w wierszach b trudne tematy. Śmiem twierdzić że jesteś zamieszana w patriotyzm...To dobrze. Mądry wiersz. Pozdrawiam.
mede_a dnia 08.02.2014 19:19
shinobi - dziękuję. Zwłaszcza za zauważenie funkcji buków. Miałam okazję być tam kilka lat temu, ale nie znam się na drzewach, więc buków nie zarejestrowałam. Pomógł internet, a ja informację wykorzystałam i ten fragment wiersza uważam za najlepszy. Nie widziałam również o boisku na miejscu starego kirkutu. Gdy o tym przeczytałam - puenta nasunęła się sama.

ajw - puławianko, w pięknym miejscu żyjesz. Dziękuję za wizytę.

Wiolinku - jestem nawet bardzo zamieszana ;-) I uwielbiam szeroko pojętą historię. Taka tematyka jest dla mnie łatwiejsza. Nie mam problemów z dzieleniem się sobą z innymi, ale nie bardzo potrafię przełożyć swoją wewnętrzność na wiersz. Dlatego zawsze jestem pełna podziwu dla tych, którzy to potrafią, zatem i dla Ciebie.

Pozdrawiam.
Hallam dnia 08.02.2014 19:58 Ocena: Świetne!
To trudny temat, ambitny . Napisałaś to z głębie, wiersz jest szczery w odczuciu czytelnika. Podobają mi się w nim frazy i ogólnie całe obrazowanie, widać w nim dużą wrażliwość, po prostu pięknie. Uważam ten wiersz za bardzo wartościowy, pozdrawiam ( :
mede_a dnia 08.02.2014 20:11
Bardzo dziękuję, Hallamie. To takie zadośćuczynienie Polki z dziada pradziada - nacji, której już w Polsce prawie nie ma. A przecież z tego narodu wywodzą się i Tuwim, i Leśmian, i Wierzyński, i Słonimski, i Brzechwa, i Krall, i Edelman, i wielu innych, których polskość nie jest gorszej próby niż nasza. A i Ci, którzy się nie zasymilowali, rzesze mieszkańców dawnych sztetl, też na pamięć zasługują i na szacunek za niesienie przez wieki swej odrębności, wszak Polaków na dawnych Kresach za kultywowanie polskości kochamy. Pozdrawiam.
viktoria12 dnia 09.02.2014 15:28
Płynie Pieśń nad pieśniami, niosą się również słowa z Księgi Estery;
piękna i mądra imienniczka Żydówki ze starożytności, miała niemały wpływ na losy Kazimierza.
Wpływ pozytywny bardzo.
Żal, że lata później doszło do zagłady ludzi, którzy ginęli tylko za własne pochodzenie.

Niezliczona z Kirkutu ilość macew, kunsztownie zdobionych, uległa zniszczeniu; coś minęło bezpowrotnie,
ale pozostała pamięć.

Wyraziłaś ją pięknymi słowami.
mede_a dnia 09.02.2014 16:26
Bardzo mi miło viktorio12 z powodu odwiedzin. Starałam się, bo to dla mnie ważna sprawa. Pozdrówki.
Tjereszkowa dnia 10.02.2014 20:13
Świetny pomysł, świetne wykonanie. Lubię jak jest ładnie, a do tego niegłupio. I jeszcze och i ach za klimat, bo jest wspaniały.
A to:
Cytat:
by za chwilę spłynąć Braille’em

i to:
Cytat:
tylko buk nie opuścił mieszkańców sztetl ***

Mniam.

Pozdrawiam :)
mede_a dnia 11.02.2014 06:59
Droga Tjereszkowo, bardzo jestem wdzięczna za taki piękny komentarz. Pozdrawiam.
Roza_Kowalczyk dnia 12.05.2014 14:31
mede_a - z dużym opóźnieniem, mimo Twojego zaproszenia, zapoznaję się z wierszem. Jest pięknie napisany, bardzo elegancki. Ciekawy "patent" z bukiem. O tym, że temat wart brania na warsztat, nie muszę pisać. Byłem niedawno w "swoim" miasteczku, również na cmentarzu - nie bardzo było gdzie położyć kamyka - prawie nic z nie zostało z dawnego kirkutu. Podobnie rzecz się ma w wielu innych miastach i miasteczkach. Dlatego bardzo cenne są takie literackie kamyki, jak ten Twój.

Pozdrawiam
mede_a dnia 12.05.2014 15:37
Pamięć należy pielęgnować. A czy się to prawdziwym Polakom podoba czy nie, Żydzi są nieodzowną częścią naszej narodowej spuścizny. Cieszę się, że myślisz podobnie.
Serdeczności.
Polecane
Ostatnie komentarze
Pokazuj tylko komentarze:
Do tekstów | Do zdjęć
Kazjuno
27/03/2024 22:12
Serdeczne dzięki, Pliszko! Czasem pisząc, nie musiałem… »
pliszka
27/03/2024 20:55
Kaz, w niektórych Twoich tekstach widziałam więcej turpizmu… »
Noescritura
25/03/2024 21:21
@valeria, dziękuję, miły komentarz :) »
Zdzislaw
24/03/2024 21:51
Drystian Szpil - to i mnie fajnie... ups! (zbyt… »
Drystian Szpil
24/03/2024 21:40
Cudny kawałek poezji, ciekawie mieszasz elokwentną formę… »
Zdzislaw
24/03/2024 21:18
@Optymilian - tak. »
Optymilian
24/03/2024 21:15
@Zdzisławie, dopytam dla pewności, czy ten fragment jest… »
Zdzislaw
24/03/2024 21:00
Optymilian - nie musisz wierzyć, ale to są moje wspomnienia… »
Optymilian
24/03/2024 13:46
Wiem, że nie powinienem się odnosić do komentarzy, tylko do… »
Kazjuno
24/03/2024 12:38
Tu masz Zdzisław świętą rację. Szczególnie zgadzam się z… »
Zdzislaw
24/03/2024 11:03
Kazjuno, Darcon - jak widać, każdy z nas ma swoje… »
Kazjuno
24/03/2024 08:46
Tylko raz miałem do czynienia z duchem. Opisałem tę przygodę… »
Zbigniew Szczypek
23/03/2024 20:57
Roninie Świetne opowiadanie, chociaż nie od początku. Bo… »
Marek Adam Grabowski
23/03/2024 17:48
Opowiadanie bardzo ciekawe i dobrze napisane.… »
Darcon
23/03/2024 17:10
To dobry wynik, Zdzisławie, gratuluję. :) Wiele… »
ShoutBox
  • Kazjuno
  • 28/03/2024 08:33
  • Mike 17, zobacz, po twoim wpisie pojawił się tekst! Dysponujesz magiczną mocą. Grtuluję.
  • mike17
  • 26/03/2024 22:20
  • Kaziu, ja kiedyś czekałem 2 tygodnie, ale się udało. Zachowaj zimną krew, bo na pewno Ci się uda. A jak się poczeka na coś dłużej, to bardziej cieszy, czyż nie?
  • Kazjuno
  • 26/03/2024 12:12
  • Czemu długo czekam na publikację ostatniego tekstu, Już minęło 8 dni. Wszak w poczekalni mało nowych utworów(?) Redakcjo! Czyżby ogarnął Was letarg?
  • Redakcja
  • 26/03/2024 11:04
  • Nazwa zdjęcia powinna odpowiadać temu, co jest na zdjęciu ;) A kategorie, do których zalecamy zgłosić, to --> [link]
  • Slavek
  • 22/03/2024 19:46
  • Cześć. Chciałbym dodać zdjęcie tylko nie wiem co wpisać w "Nazwa"(nick czy nazwę fotografii?) i "Album" tu mam wątpliwości bo wyskakują mi nazwy albumów, które mam wrażenie, że mają swoich właścicieli
  • TakaJedna
  • 13/03/2024 23:41
  • To ja dziękuję Darconowi też za dobre słowo
  • Darcon
  • 12/03/2024 19:15
  • Dzisiaj wpadło w prozie kilka nowych tytułów. Wszystkie na górną półkę. Można mieć różne gusta i lubić inne gatunki, ale nie sposób nie docenić ich dobrego poziomu literackiego. Zachęcam do lektury.
  • Zbigniew Szczypek
  • 06/03/2024 00:06
  • OK! Ważne, że zaczęłaś i tej "krwi" nie zmyjesz już z rąk, nie da Ci spać - ja to wiem, jak Lady M.
Ostatnio widziani
Gości online:0
Najnowszy:Usunięty