| Autor |
Strukturalizm w literaturze
|
Vanillivi 
Użytkownik
|
| Dodane dnia 14-03-2009 00:26 |
|
Nie wiem, czy znacie tę metodę badania tekstów literackich, jeśli nie to chciałabym ją wam przedstawić, bo myślę, że jest dość ciekawa.
Strukturalizm początkowo rozwijał się głównie w językoznawstwie, potem w naukach społecznych (C. Levi-Strauss Antropologia strukturalna), a także w badaniach literackich, najpierw w ścisłym związku z językoznawstwem, a potem korzystając ze zdobyczy teorii informacji i semiotyki. Strukturalizm traktuje literaturę jako jeden z systemów znakowych kultury obok sztuki, filozofii, mody itp.
Badane zjawisko (np. dzieło literackie lub jeden z jego poziomów) traktuje jako całość, dąży do odkrycia jego znaczenia, niezależnie od uwarunkowań zewnętrznych (od genezy socjologicznej czy psychologicznej), natomiast w odwołaniu do tradycji literackiej, rozwoju gatunku, momentu historycznego itd. Bada strukturę dzieła tzn. relacje między jego elementami składowymi. Dzieło literackie ma budowę wielopoziomową, na każdym poziomie jest strukturą złożoną z elementarnych jednostek znaczeniowych, które łączą się w pewne całości według określonych reguł. Dzieło literackie jest jednorazowym znakiem komunikującym pewne treści, przesłaniem autora do odbiorcy.
Ale na czym polega to w praktyce? Wyjaśnię to na przykładzie powieści Sienkiewicza. W ich przypadku podstawowa struktura narracyjna wygląda następująco: (według Kulawika)
X - Żona, narzeczona
Y - Mąż, narzeczony
Y - Jest szlachetnym rycerzem
Z - Jest niegodziwym wielbicielem X
Z porywa X
I teraz, przyglądając się temu zestawieniu:
W "Ogniem i mieczem" :
X - Helena
Y - Skrzetuski
Z - Bohun
W "Potopie":
X - Oleńka
Y - Kmicic
Z - Radziwiłł
W "Panu Wołodyjowskim"
X - Basia
Y - Michał Wołodyjowski
Z - Azja
W "Quo Vadis"
X - Ligia
Y - Winicjusz
Z - Neron
Oczywiście "W pustyni i w puszczy" i "Krzyżacy" wyłamują się z tego schematu.
Podobnej analizy dokonał również Władimir Propp, w odniesieniu do rosyjskiej bajki magicznej. Te same schematy wykorzystane są również między innymi w filmach o Jamesie Bondzie. Poniżej przedstawiam uproszczoną wersję:
1.Przedstawienie sytuacji wyjściowej - ukazany zostaje spokojny świat i postacie, które tam żyją.
2. Szkodzenie/brak - pojawia się zagrożenie.
3. Pośrednictwo - do głównego bohatera ktoś zwraca się z prośbą o pomoc.
4. Przeciwdziałanie (donator i środek magiczny) - ktoś udziela rad głównemu bohaterowi, czasem daje mu wyposażenie
5. Wyprawa, spotkani się z różnymi postaciami.
6. Walka - mechanizmy opóźniające i dodatkowe działania
7. Likwidacja szkodzenia/braku
8. Nagroda/powrót
Myślę, że ta metoda sama w sobie nie jest wystarczająca, by właściwie odebrać dany tekst, natomiast jest ciekawa, mówi wiele o autorze dzieła, sposobie, w jaki tworzy.
A co wy o tym sądzicie?
|
| http://www.cala-reszta-nocy.blogspot.com Mój blog o życiu, podróżach i pisaniu.
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
Samuel Niemirowski
Użytkownik
- Postów: 2563
- Skąd: Kraków
|
| Dodane dnia 14-03-2009 00:47 |
|
Widzisz, jeżeli chodzi o romanse, to zawsze są dwa warianty do wyboru:
1. On, ona i ten trzeci
2. Ona, on i ta trzecia
Więc Sienkiewicz był na to skazany.
Jeśli chodzi o Jamesa Bonda to ja, jako miłośnik filmów o jego przygodach  , już dawno zauważyłem, że filmy te są schematyczne. I zawsze jest moment, kiedy James Bond wchodzi do jaskini lwa, tudzież - do jakiejś tajnej bazy wroga.
|
"Nie będę zmieniał świata ani Zachodu. Podążą one ku swoim celom tak jak spadająca gwiazda. Ja będę jednak pracował i zmieniał się".
E. Wiechert
www.prozafotografii.blox.pl
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
|
Vanillivi
Użytkownik
|
| Dodane dnia 14-03-2009 00:51 |
|
Cytat: Samuel Niemirowski napisał/a:
Widzisz, jeżeli chodzi o romanse, to zawsze są dwa warianty do wyboru:
1. On, ona i ten trzeci
2. Ona, on i ta trzecia
Więc Sienkiewicz był na to skazany.
Gdzie tam. Można trochę bardziej pokombinować, chociaż to by było trochę perwersyjne. Co powiesz np. na opcje:
1. On, on i ten trzeci
2. Ona, ona i ta trzecia
3. On, on i ta trzecia
...
Możliwości jest dużo
|
| http://www.cala-reszta-nocy.blogspot.com Mój blog o życiu, podróżach i pisaniu.
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
Samuel Niemirowski
Użytkownik
- Postów: 2563
- Skąd: Kraków
|
| Dodane dnia 14-03-2009 01:12 |
|
Cytat: Vanillivi napisał/a:
Cytat: Samuel Niemirowski napisał/a:
Widzisz, jeżeli chodzi o romanse, to zawsze są dwa warianty do wyboru:
1. On, ona i ten trzeci
2. Ona, on i ta trzecia
Więc Sienkiewicz był na to skazany.
Gdzie tam. Można trochę bardziej pokombinować, chociaż to by było trochę perwersyjne. Co powiesz np. na opcje:
1. On, on i ten trzeci
2. Ona, ona i ta trzecia
3. On, on i ta trzecia
...
Możliwości jest dużo
Ale każdą z tych perwersyjnych opcji w gruncie rzeczy można sprowadzic do klasycznej triady: podmiot X, podmiot Y i podmiot Z.
I co Ty na to? 
|
"Nie będę zmieniał świata ani Zachodu. Podążą one ku swoim celom tak jak spadająca gwiazda. Ja będę jednak pracował i zmieniał się".
E. Wiechert
www.prozafotografii.blox.pl
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
|
Usunięty
Gość
|
| Dodane dnia 14-03-2009 01:45 |
|
A w micie o Pigmalionie to było podmiot, przedmiot, podmiot.
Dopiero potem jeden podmiot upodmiotowił przedmiot i się zrobiło normalnie.
|
|
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
|
Vanillivi
Użytkownik
|
| Dodane dnia 14-03-2009 01:47 |
|
| No niby można, to zależy od ogólności schematu, do którego chcemy sprowadzić fabułę. Ty doprowadzasz to do skrajności, natomiast myślę, że u Sienkiewicza nie tylko to się pokrywa, że wszędzie mamy trójkąty, ale również zachowania bohaterów i ich charaktery.
|
| http://www.cala-reszta-nocy.blogspot.com Mój blog o życiu, podróżach i pisaniu.
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
Samuel Niemirowski
Użytkownik
- Postów: 2563
- Skąd: Kraków
|
| Dodane dnia 14-03-2009 01:54 |
|
Cytat: Vanillivi napisał/a:
No niby można, to zależy od ogólności schematu, do którego chcemy sprowadzić fabułę. Ty doprowadzasz to do skrajności, natomiast myślę, że u Sienkiewicza nie tylko to się pokrywa, że wszędzie mamy trójkąty, ale również zachowania bohaterów i ich charaktery.
Rozumiem. Ale aż tak bardzo to od mojej skrajności nie odbiega.
Jednocześnie ten ZŁY u Sienkiewicza na ogół nie był Polakiem - Ukrainiec, Tatar tudzież Litwin-zdrajca.
A więc mamy połączenie schematu romansowego z patriotycznym. Wystarczy, żeby TEN TRZECI podmiot był ANTYojczyźniany i mamy placek gotowy :-)
|
"Nie będę zmieniał świata ani Zachodu. Podążą one ku swoim celom tak jak spadająca gwiazda. Ja będę jednak pracował i zmieniał się".
E. Wiechert
www.prozafotografii.blox.pl
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
|
Usunięty
Gość
|
| Dodane dnia 16-03-2009 23:36 |
|
Ach, ach moi kochani...
Cytat: Nie wiem, czy znacie tę metodę badania tekstów literackich, jeśli nie to chciałabym ją wam przedstawić, bo myślę, że jest dość ciekawa.
Strukturalizm...
Vanillivi - de facto każdy to zna z praktyki, bo to obowiązująca od dawna metodologia w szkołach, która jeszcze czas jakiś będzie pokutować.
Czy to już takie ciekawe? Stare i zgrane do bólu - przypominam, że jesteśmy już po kryzysie poststrukturalistycznym i obecnie jest wiele innych bardzo ciekawych metodologii.
Co do strukturalizmu to zajmuje się on nie tylko omawianym wyżej schematem narracyjnym. To o wiele więcej problemów.
Fajnie, że poruszyłaś ten temat, bo każdy artysta poddawany jest analizie strukturalistycznej, czy tego chce czy nie, niech więc wie, jakim kryteriom podlega
Wielu (także na PP) komentuje według prawideł strukturalistycznych nawet o tym nie wiedząc - oto "zasługa" szkoły i jej konserwatywnego podejścia
|
|
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
|
SmiercWFilizance
Użytkownik
|
| Dodane dnia 16-03-2009 23:51 |
|
'eNeMA'
Nie chcę się czepiać ale w regulaminie jasno określone jest, że nie piszemy w ten ' SpOsÓb ' ... dobrze, że tak w postach nie piszesz - Sagit by udusił i powiesił na suchej gałęzi  .
|
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
zapomin
Użytkownik
- Postów: 406
- Skąd: Szamotuły
|
| Dodane dnia 17-03-2009 00:04 |
|
Śmiertka - trochę przyganiasz jak kocioł garnkowi, (a raczej patelnia brytfance, czy na odwrót - bez aluzji dotyczących wielkości).
Jeśli już się czepiać, to można by się doczepić Twojej uwagi jako wycieczki osobistej do nicka, który jest osobistą sprawą każdego. Wierz mi, zapis eNeMA nie ma nic wspólnego z TaKą PrAkTyKą 
|
|
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
|
Usunięty
Gość
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
|
Usunięty
Gość
|
| Dodane dnia 17-03-2009 14:20 |
|
Śmierć - proszę bez takich uwag. Umiem pisać, o mnie się nie martw - w moim nicku akurat ma to określone znaczenie. Tyle. Staraj się na forum wypowiadać na temat.
Co do teorii Tycenak ma rację - publikacja Markowskiego jest kompletnym kompendium na temat dwudziestowiecznych teorii.
Tycenak,
Cytat: Ja wiem smiley choć sama tego świadomość niczego jeszcze nie zmienia smiley
wiem, że wiesz, ale spróbuj skomentować jakiś tekst niestrukturalistycznie. Tylko np. dekonstrukcjonistycznie, fenomenologicznie, albo najlepiej hermeneutycznie! to jest wyzwanie. czekam na takie komenty pod wierszami
|
|
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
Muszka
Użytkownik
- Postów: 7
- Skąd: Pośród książek
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
|
Usunięty
Gość
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
Muszka
Użytkownik
- Postów: 7
- Skąd: Pośród książek
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
|
Usunięty
Gość
|
| Dodane dnia 20-03-2009 09:17 |
|
Cytat: spróbuj skomentować jakiś tekst niestrukturalistycznie. Tylko np. dekonstrukcjonistycznie, fenomenologicznie, albo najlepiej hermeneutycznie! to jest wyzwanie. czekam na takie komenty pod wierszami
komentarzy hermeneutycznych pod tutejszymi wierszami jest całkiem sporo 
dekonstrukcjonizm (http://www.poetyka.gimnazjum.com.pl/index.php?nr=0&litera=D&id=155) jak dla mnie - mocno niepraktyczny.
zaś co do fenomenologii (http://pl.wikipedia.org/wiki/Fenomenologia), to jest jeszcze starsza od strukturalizmu
|
|
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
|
Usunięty
Gość
|
| Dodane dnia 20-03-2009 13:28 |
|
Cytat: zaś co do fenomenologii, to jest jeszcze starsza od strukturalizmu
stara, ale jara
Cytat: komentarzy hermeneutycznych pod tutejszymi wierszami jest całkiem sporo
to taka "podstawowa" hermeneutyka, Ciebie stać na więcej
Tycenak, nie wykręcaj się! "Podejmij wyzwanie Actimela"
ja i wszyscy zainteresowani czekamy z wypiekami na twarzy na ożywczy powiew w komentarzach
wszystkich odważnych także zapraszam do spróbowania swoich sił w "kompetentnych" komentarzach
|
|
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
|
Usunięty
Gość
|
| Dodane dnia 20-03-2009 22:42 |
|
skarbie, to ja mam dla ciebie taką propozycję: wklej tutaj jakiś przykładowy wiersz (może być ten Twój Rybowicz ) i napisz do niego kilka komentarzy, każdy w innej "technice", zobaczmy czym w praktyce różnią się poszczególne teorie
|
|
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
|
Usunięty
Gość
|
|
| Do góry |
|
|
| Autor |
RE: Strukturalizm w literaturze
|
jakub
Użytkownik
- Postów: 3490
- Skąd: Poznań
|
| Dodane dnia 24-03-2009 18:20 |
|
| ja dostrzegam struktualizm w pewnym sensie u Stephena Kinga, w dużej części jego książek głównym bohaterem jest pisarz i ten zawsze popada w kłopoty jakieś albo jest dobry albo zły ale w wielu powieściach po prostu musi wystąpić osoba pisząca powieści lub cokolwiek
|
| "Ludzie na całym świecie uwielbiają okazje. Każdy chciałby dostać coś za nic, nawet jeśli przyszłoby mu zapłacić za to wszystkim" - Stephen King
|
|
| Do góry |
|
