Cieszyńskiemu przeglądowi filmowemu Kino na Granicy już po raz ósmy towarzyszyć będzie program literacki – Literatura na Granicy. W festiwalowych spotkaniach i debatach udział weźmie ponad czterdziestu znakomitych gości. 

 Celem programu Literatura na Granicy jest przybliżenie – przy okazji wielkiego święta środkowoeuropejskiego kina, jakim jest przegląd Kino na Granicy w Cieszynie i Czeskim Cieszynie – również literatury Europy Środkowej. Oprócz spotkań autorskich z pisarzami i tłumaczami co roku organizowane są również debaty na tematy społeczne i polityczne. Program wydarzenia tworzy ceniony tłumacz literatury czeskiej i słowackiej, Andrzej S. Jagodziński, we współpracy z Teresą Drozdą i Anną Maślanką.

Motywem przewodnim, na którym skoncentrowali się w tym roku organizatorzy, jest „Zła pamięć”. Spotkania literackie dotyczyć więc będą wszystkiego, o czym z różnych powodów nie chcemy pamiętać – jako jednostki i społeczeństwa. Mowa będzie o osobistych złych wspomnieniach, ale również traumach przekazywanych z pokolenia na pokolenie czy ciemnych kartach historii narodów Europy Środkowej.

„Interesuje mnie przede wszystkim to, czego pamięć zbiorowa nie chce przyjąć. Losy pokonanych. Ludzi, którzy nie pasowali. Ich głos też powinien być wysłuchany – wierzę, że opowieści o doświadczonym przez nich bezprawiu muszą być opowiedziane, inaczej będą pracować z naszą zbiorową nieświadomością w sposób, którego nie chcemy” – mówi dla Literatury na Granicy Kateřina Tučková, jedna z gościń tegorocznej edycji.

W programie znalazło się wiele cenionych nazwisk. Wspomniana już autorka bestsellerowych powieści historycznych, Kateřina Tučková, weźmie udział w dyskusji o osobistej złej pamięci oraz zastanawiać się będzie – u boku pisarzy Pavola Rankova i Petra Stančíka – czy historia ma poczucie humoru. Karin Lednická, twórczyni bijącego w Czechach rekordy popularności cyklu Šikmý kostel [Krzywy kościół] z akcją rozgrywającą się na Śląsku Cieszyńskim porozmawia o „bliznach pamięci” w ujęciu non-fiction. Towarzyszyć jej będą dziennikarz i autor cenionego reportażu Dziady i dybuki Jarosław Kurski, węgierska psycholożka i psychoterapeutka Noémi Orvos-Tóth oraz słowacki pisarz i eseista Ján Púček. Uwielbiany zarówno w Czechach, jak i w Polsce pisarz Jaroslav Rudiš dyskutował będzie m.in. z Adamem Michnikiem i Martinem Šimečką o tym, czego w Europie Środkowej nie chcemy pamiętać.

Program uświetnią swoją obecnością także znakomici poeci Ryszard Krynicki i Piotr Sommer, ceniony prozaik Krzysztof Varga oraz pisarze młodszego pokolenia literacko oswajający zagadnienia choroby, śmierci oraz relacji rodzinnych – Mateusz Pakuła i Mira Marcinów. Po niełatwe tematy sięgają w swojej twórczości również dwie inne bohaterki tegorocznego literackiego programu Kina na Granicy – znana z głośnej książki Tego pokoju nie da się zjeść Nicol Hochholczerová oraz uwielbiana przez czeskich czytelników i tłumaczona na ponad dwadzieścia języków prozaiczka Alena Mornštajnová.

W programie nie zabraknie również wydarzeń specjalnych. Debata „Co nam zostało z tych lat?” podsumuje 25 lat Międzynarodowego Funduszu Wyszehradzkiego. W dyskusji z okazji 100 lat Polskiego PEN Clubu mowa będzie o sile wolnego słowa i o tym, jak w różnych warunkach zachować niezależność. W ramach zamykającej program dyskusji „Dokąd zmierza Europa?” wybitni publicyści porozmawiają zaś o przyszłości Europy.

Program co roku oddaje również głos tłumaczom. Wśród zaproszonych gości znaleźli się m.in. tłumaczka i wydawczyni Kateřiny Tučkovej Julia Różewicz, tłumaczka niemieckojęzycznych dzieł Jaroslava Rudiša Małgorzata Gralińska czy czeska tłumaczka Miry Marcinów Lucie Zakopalová.

Tegoroczne spotkania Literatury na Granicy odbywać się będą po obu stronach polsko-czeskiej granicy – w klimatycznej przestrzeni kawiarni Avion, Transgranicznym Centrum Informacji Turystycznej, kameralnej księgarnio-kawiarni Kornel i Przyjaciele oraz sali sesyjnej Ratusza w Cieszynie. Wstęp na wszystkie wydarzenia jest bezpłatny.  

27 Przegląd Filmowy Kino na Granicy odbędzie się w dniach 30 kwietnia – 4 maja 2025 roku w Cieszynie i Czeskim Cieszynie.

materiały prasowe

Redakcja · 11:28 30.04.2025 · 0 ·