Piasek - Madawydar
A A A
Od autora: Na podstawie "Legendy Pomorza i Kaszub" , Dorota Abramowicz, KOS, 2010.

Piasek

 

Idę po piasku i znajduję jantary – kamienie ze zburzonego pałacu na dnie Bałtyku. Piękne kamienie, zrodzone z bólu i żalu króla Goska, który w gniewie zabił swą córkę Juratę razem z jej ukochanym, prostym rybakiem. Zabił ledwo co poczętą miłość i w tym szale uniesień ostatnim piorunem uderzył w bursztynowy pałac, który rozsypał się na drobne jantarowe opale. Piękne kamienie zrodzone z cierpienia tych dwojga młodych – księżniczki i rybaka, cierpienia króla żałującego swego czynu, sosny płaczącej żywicznymi łzami i niemym krzyku muchy nimi zalanej. Piękno po to jest, by zachwycało, lecz wiem dobrze, że wcześniej to piękno przysporzyło bólu.

Idę po piasku brzegami Raduni przez wieś Rębiechowo. Obie te nazwy kiedyś były żywe. Dziś martwe przez zatrutego wina dzban, smutna legenda je chowa. Radunia była księżniczką, córką księcia Ziemowita ze Starogardu, on zaś, Rębiech dzielnym rycerzem i obrońcą grodu przed Wikingami. Złączyła ich miłość i śmierć zarazem w dniu zaślubin. Zazdrosna siostra Raduni, Wierzyca podała kochankom zatrute wino.

Idę po piasku u źródeł Wierzycy obok groty gdzie skrytobójczyni wlewa dzbanem wodę do rzeki. To nimfa wodna uczyniła Wierzycę wiecznie żywą i za karę zasila strugę przez wieki. W Wierzycy nikt się nie kąpie i nie ma w niej ryb.

Idę po piasku. W krwawym blasku zachodzącego słońca dostrzegam światło rozewskiej latarni. Smuga światła omiata bukowy las. Liście szemrzą straszliwą klątwę oszalałej z rozpaczy Agnieszki. Jej słowa zamieniły szwedzkich najeźdźców w bukowinę za to, że zabili oni jej ukochanego – Wita, ostatniego z rodu Kristów latarnika w Rozewiu. Wit, tak jak Pan Wołodyjowski wierny przysiędze złożonej królowi Zygmuntowi, nie opuścił stanowiska na wieży. Walczył do końca o ogień, który miał ostrzec mieszkańców pobliskich Tupadeł. Dziś dwa groby nieszczęśliwszych kochanków u stóp latarni opowiadają historię o obrońcach kaszubskiego morza.

Idę po piasku drogą przez Czarną Wodę do Czerska. Mijam drogowskaz do osady Złe Mięso. Dawno, dawno temu była tam karczma, w której gospodarz razem z żoną mordowali bogatych podróżnych, a ich zwłoki przygotowywali do sporządzania potraw, ponoć bardzo smacznych. Złoczyńców powieszono. Dziś jeszcze słychać tam chichot diabła porywający ich dusze do piekła.

Piasek. Na Kaszubach nigdy nie brakowało piasku.  Jego ziarna wciskają się wszędzie, porwane  wiatrem niosą w sobie historię tej krainy. Kiedyś była ona bardzo uboga. Tu w zasadzie był tylko piasek, mierzeje, wydmy i bagna. Lud Kaszub zanosił nieustanne modły do Boga, by ten odmienił oblicze ziemi.  Dziś wiemy z naszej najnowszej historii, że Bóg spełnia takie prośby. Posłał więc wielkie golemy, olbrzymy, przy których ludzie wyglądali jak krasnale. Golemy wykopały doły, które stały się jeziorami, usypali wielkie kopce zamieniając je w zalesione wzgórza i  dmuchały w wody Bałtyku tak długo, aż powstała Zatoka Pucka dla spokojnego rozwoju portu i rybactwa. Wielka wojna stolemów położyła kres ich istnieniu. Dziś pozostałością tych bratobójczych walk są wielkie głazy porozrzucane po całej krainie, którymi ciskali się nawzajem wielkoludy.

Kaszubi to uparty i zatwardziały naród. Bóg stworzył ich tak jak wszystkich ludzi całkiem nagimi. Goły Kaszub nie chciał chodzić. Bez przerwy zadręczał Boga pytaniem:- A ka szuba? Co znaczyło : - gdzie jest ubranie? W końcu Bóg dał im szubę, a cały lud i krainę nazwał Kaszubami.

 

 

Poleć artykuł znajomym
Pobierz artykuł
Dodaj artykuł z PP do swojego czytnika RSS
  • Poleć ten artykuł znajomemu
  • E-mail znajomego:
  • E-mail polecającego:
  • Poleć ten artykuł znajomemu
  • Znajomy został poinformowany
Madawydar · dnia 25.05.2019 21:22 · Czytań: 1099 · Średnia ocena: 4 · Komentarzy: 10
Komentarze
Zola111 dnia 28.05.2019 17:59
Mado,

gratuluję miejsca na podium. Bardzo ciekawa interpretacja legendy. Przydałaby sie jej drobna korekta:

Cytat:
Zabił ledwo, co po­czę­tą mi­łość


- bez przecinka,

Cytat:
Pięk­no po to jest(,) by za­chwy­ca­ło, lecz wiem do­brze, że wcze­śniej to pięk­no bo­la­ło.


- chyba zupełnie niepotrzebny rym i brakujący przecinek,

że wcześniej to piękno było bolesne/ przysporzyło bólu,

Cytat:
Zyg­mun­to­wi nie opu­ścił sta­no­wi­ska na wie­rzy.


- mam wrażenie, że chodzi o wieżę latarni...

Cytat:
Wit, tak jak Pan Wo­ło­dy­jow­ski wier­ny przy­się­dze zło­żo­nej kró­lo­wi Zyg­mun­to­wi (,)


- przecinek


Cytat:
dawno temu była tam karcz­ma (,) w któ­rej go­spo­darz razem z żoną mor­do­wa­li bo­ga­tych po­dróż­nych,


- przecinek,

Cytat:
Lud Ka­szub za­no­sił nie­ustan­ne modły do Boga (,)by ten od­mie­nił ob­li­cze


- przecinek,

Cytat:
ol­brzy­my (,) przy któ­rych lu­dzie wy­glą­da­li jak kra­sna­le.


- przecinek,


Poza tym znajduję cytaty, które wydają mi się zupełnie w tym tekście poza stylem: - może nieświadomie poleciałaś Norwidem? Nie wiem, jednak mnie tu razi.


Cytat:
Pięk­no po to jest (,) by za­chwy­ca­ło,


i jeszcze:


Cytat:
Lud Ka­szub za­no­sił nie­ustan­ne modły do Boga (,) by ten od­mie­nił ob­li­cze ziemi, tej ziemi.


- bez tej ziem i, wiadomo, z jakiego powodu.

Odchodzę z mieszanymi uczuciami. Docenić należy jednak walor poznawczy. Pozdrawiam,

z.
Madawydar dnia 29.05.2019 08:24
Dziękuję za przydatny i konkretny komentarz. Bardzo cenię sobie krytyczne uwagi i wszelką pomoc w korekcie mojego pisania.

Pozdrawiam.
Kazjuno dnia 25.06.2019 05:32 Ocena: Bardzo dobre
Madawydarze
Nieznane mi i ciekawe te legendy. Tym bardziej interesujące, że z Trójmiastem, a także Zatoką Pucką łączą mnie wspomnienia młodości i sentyment do tych stron.
Nic dziwnego, że jako człowiek Wybrzeża jesteś także zanurzony w tematyce marynistycznej. Temu wyraz dałeś w świetnym opowiadaniu "Kiblu okrętowym".
Osobiście o Sopocie napisałem w jedynym dotąd opowiadaniu o tenisie. (A z tą dziedziną sportu jestem silnie związany - nawet mogę rzec zawodowo - To opowiadanie nazywa się Niewidzialna bariera).
Wybacz autoreklamę.
Serdecznie Pozdrawiam, Kaz
Madawydar dnia 25.06.2019 11:11
Tak, to prawda. kocham morze i wszystko, co jest z nim związane. Tych legend z Pomorza Kaszubskiego jest o wiele więcej, ale regulamin konkursu ograniczył ich ilość w tekście. Może kiedyś jeszcze trochę pobajdurzę o pięknej kaszubskiej ziemi. A do "Niewidzialnej bariery" zajrzę.

Pozdrawiam.

Madawydar
wiosna dnia 25.06.2019 12:09
Dużo się dowiedziałam:) Lubię legendy, więc przeczytałam z podwójną przyjemnością.

Cytat:
Dziś mar­twe przez za­tru­te­go wina dzban, smut­na le­gen­da je chowa.

Wstrzymały mnie w czytaniu słowa przez zatrutego wina dzban* Może to z powodu inwersji.

Cytat:
Dawno, dawno temu była tam karcz­ma, w któ­rej go­spo­darz razem z żoną mor­do­wa­li bo­ga­tych po­dróż­nych, a ich zwło­ki przy­go­to­wy­wa­li do spo­rzą­dza­nia po­traw, ponoć bar­dzo smacz­nych. Po­wie­si­li zło­czyń­ców.

Gospodarz z żona mordowali*, przygotowywali*, więc później to powiesili* moim zdaniem myli.
Może... Powieszono złoczyńców.
Cytat:
Wszę­do­byl­skie jego ziar­na wci­ska­ją się wszę­dzie, ci­ska­ne wia­trem niosą w sobie hi­sto­rię tej kra­iny.

wciskają się wszędzie, no bo wszędobylskie:) wciskają, ciskane* może coś zmienić:)

Pozdrawiam:)
Madawydar dnia 26.06.2019 08:40
Dzięki za komentarz i pomocne uwagi do tekstu.

Pozdrawiam.
Lilah dnia 30.08.2019 11:45
Świetna legenda! I nagrodzona. Gratuluję :)
Madawydar dnia 01.09.2019 07:41
Dziękuję Lilah. :)
Marek Adam Grabowski dnia 26.06.2020 14:25
Ciekawe, nastrojowe i dobrze napisane. Niespodziewane zakończenie zabawne. Gratuluje zwycięstwa w konkursie.

Pozdrawiam!
Madawydar dnia 28.06.2020 09:21
Dzięki Marku

Pozdrawiam
:)
Polecane
Ostatnie komentarze
Pokazuj tylko komentarze:
Do tekstów | Do zdjęć
Kazjuno
18/03/2024 19:06
Pliszko, Posłużyłaś się skrótami myślowymi, ale pełnymi… »
Jacek Londyn
18/03/2024 18:15
Trening czyni mistrza. Kolejna okazja, tym razem… »
valeria
18/03/2024 11:41
Piękne, już bielonych rzeczy nie spotykam już:) chyba w… »
mede_a
18/03/2024 10:45
Jak ja kocham te Twoje maluchy! Ajw- poezji pełna - pisz,… »
Kazjuno
17/03/2024 22:58
Ja miałem skojarzenie erotyczne, podobne do Mike 17. Jako… »
Kazjuno
17/03/2024 22:45
Co do Huty masz rację. To poniemiecka huta do końca wojny… »
ajw
17/03/2024 21:52
Zbysiu - piękne miałeś skojarzenia :) »
ajw
17/03/2024 21:50
Tak, to zdecydowanie wiersz na pożegnanie. Na szczęście nie… »
Gabriel G.
17/03/2024 19:52
Nie ukrywam czekam na kontynuację. To się pewnie za trzy -… »
Kazjuno
17/03/2024 16:40
Dzięki Gabrielu za krzepiący mnie komentarz. Piszę,… »
valeria
17/03/2024 15:17
Gotowanie to łatwizna, tylko chęci potrzebne :) »
Gabriel G.
17/03/2024 12:46
Kazjuno Jestem świeżo po lekturze wszystkich trzech części.… »
Jacek Londyn
17/03/2024 10:31
Proszę o chwilę cierpliwości. Zanim odpowiem na komentarze,… »
Kazjuno
17/03/2024 04:17
Czekamy z Optymilianem, ciekawi twojego odniesienia się do… »
Jacek Londyn
16/03/2024 12:26
Drodzy Koledzy po piórze. Dziękuję za komentarze. Jest mi… »
ShoutBox
  • TakaJedna
  • 13/03/2024 23:41
  • To ja dziękuję Darconowi też za dobre słowo
  • Darcon
  • 12/03/2024 19:15
  • Dzisiaj wpadło w prozie kilka nowych tytułów. Wszystkie na górną półkę. Można mieć różne gusta i lubić inne gatunki, ale nie sposób nie docenić ich dobrego poziomu literackiego. Zachęcam do lektury.
  • Zbigniew Szczypek
  • 06/03/2024 00:06
  • OK! Ważne, że zaczęłaś i tej "krwi" nie zmyjesz już z rąk, nie da Ci spać - ja to wiem, jak Lady M.
  • TakaJedna
  • 05/03/2024 23:43
  • Nie poezją ja, a prozaiczną prozą teraz, bo precyzję lubię: nie komentarzem, a wpisem w/na shoutboxie zaczęłam, a jak skończę, to nie potomni, a los lub inna siła zdecyduje/oceni.
  • Zbigniew Szczypek
  • 05/03/2024 23:32
  • Pliszko - nie! Dość milczenia! Dopóki żyjemy! A po nas krzyczeć będą "słowa", na karcie, na murze...
  • Zbigniew Szczypek
  • 05/03/2024 23:28
  • To, jak skończysz pozwól, że ocenią potomni. Zaczęłaś komentarzem... pozwól/daj nam możliwość byśmy i Ciebie komentowali - jedno "słowo", póżniej strofy...
  • TakaJedna
  • 05/03/2024 23:20
  • ech, Zbigniew Szczypek, fajnie wszystko, wróżba jest, choć niedokończona, ale z tego, co pamiętam, to Makbet dobrze nie kończy ;)
  • pliszka
  • 05/03/2024 22:58
  • A reszta jest milczeniem...
Ostatnio widziani
Gości online:0
Najnowszy:Usunięty