"Bo znasz mnie, panie bracie" mówił raz trzeźwemu
Pijak w pewnej gospodzie "Mnie po pijanemu
Nachodzą takie myśli, że aż strach wymienić!"
"Mówże," rzecze tamten "niech będzie mi ocenić,
Bo to w twoim mniemaniu trzeźwość – wielka kara,
A w moim wyznać miłość za mniej niż dolara.
Może ja ci pomogę zwalczyć myśli zdrożne."
"Ależ panie, te owe raczej są pobożne!
Rzecz nie w tym, co kusi, ale co oddala!
Jeśli pić, to, na przykład, twa wiara mnie kala,
Choć staram się być wierny! Chodzę do kościoła,
I zaraz potem na wódkę, żadna głowa zgoła
Nie miałaby takiego domysłu w sumnieniu!
Bo to wódkę łączy z dobrem kamień na kamieniu!
Jakże Kościół z wiernymi, jak pszczoła z siostrami,
Tak wódka łączy szczerość i odwagę z nami!
Wierzaj mi, kolego, wiem, co mówię, przecie!"
Tu mu wnet słuchacz przerwał, mówi: "Świat na świecie
Że stoi, się dziwuję, skoro takie rzeczy
wykładasz mi ty jeden! Mam przecie na pieczy
Swe dobro, więc mi nie mów, że alkohol – rada
Na moje wsze problemy; niech mi pleban gada,
Że dobrem jest łączenie się z Bogiem w spowiedzi!
Zawżdy niech zdycha, który w innych sferach siedzi!"
"O nie, mój panie miły, przeczysz ty sam sobie!
Śmierci życzysz ty rychłej pobożnej osobie
Która jeno odmiennie boże słowa widzi?
Niech zawżdy (Broń cię Boże!) każdy z ciebie szydzi,
Niech twoja głowa spadnie z piedestału pychy!
Najłacniej by mi było, byś wszedł między mnichy,
Ale, że mam cię koło, dam ja tobie rady,
Jak żyć, by wżdy nie głupieć, by nie szukać zwady.
Otóż wiedz, mój bracie, że pijaństwo – zguba!
Ale rozumne pijaństwo! W tymże dla nas chluba,
Gdyż to przecie wyraźne: pijany – mądrzejszy,
Śmielszy, ważniejszy, lepszy, w ogóle piękniejszy.
Ba! W calu każdym nie widać w nim złości.
Czasem jedno mrok ciepły w głowie mu zagości,
Ale to sprawka szatana! Powiem tobie szczerze,
Że od pewnego czasu w boże chęci wierzę,
Jakoby wiódł nas w picie, w obłęd ten uroczy.
I powiem tobie jeszcze, że, na moje oczy,
To świat jest w tym piękniejszy! Pamiętaj, z umiarem!
Oczywista, że jeśli pić będziesz nad miarę,
To grzech niewybaczony! Ale dla okazji,
Na przykład pobranego uczczenia fantazji,
Albo pogrzeb, ostatki, Boże narodzenie!
Albo też i Wielkanoc; boże to zdarzenie!
Ponadto: cóże jeszcze może mnie popierać?
Picie (a nie pijaństwo!) umysły otwiera,
Stają się lepsze słowem, czynem, zagadnieniem!
Jednym pijak może stwierdzić powiedzeniem
Co to świat, co to gusła, po cóż to żyjemy!
Jak łatwo! A wy ciągle "my dysputujemy…"
Dosyć! Pijak – pijakiem, słów nie będzie trwonić,
Tylko odda się łacno za szczęściem pogoni;
Bo otóż to na świecie szczęście chcemy znaleźć,
Lecz pobożnie, nie z diabłem, sięgać Raju stale,
Mieć ułudne wrażenie, że się jest w nim zdrowym!
Że ma się cudne wizje w świecie kolorowym!
A kto nam to powiedział, że Adam był w Raju
Trzeźwym? Może i Ewa? Nie stali na skraju
Przepaści? Któż przewidzieć może, jakie jadło
Im w spadku po czynieniu Bożym jeść przypadło?
Na końcu ci opowiem, że ja sam też chciałem
Przestać pić, niezłą nawet motywację miałem;
Odeszła żona, rodzina; pracę, dom żem stracił;
Li na moim pijaństwie się karczmarz bogacił.
Nie powiem, źle mi było. Po jego więc radę,
A on mi: szukasz szczęścia, masz w swym szczęściu zwadę.
Więc naraz żem zrozumiał, że żeby uczciwym
Na umyśle być zawżdy i przesprawiedliwym
Chociażby z samym sobą, piciu pofolguję,
Chociaż czasem to picie koszmarami truje."
Na to rzecze mu trzeźwy: "Ale ze słów twoich
Wynika, że nie miewasz żadnych mądrych swoich
Przemyśleń, tylko pijesz, bo pić tylko umiesz!"
"Aleś trzeźwy?" "Jak widzisz." "To mnie nie zrozumiesz."