Kto? Alxa z Poewiki - Zola111
Publicystyka » Recenzje » Kto? Alxa z Poewiki
A A A
  • Autor książki: Alx z Poewiki, Kto?
  • Gatunek książki: Tradycyjna
  • Tytuł: Poezja
  • Kategoria: Zbiór wierszy, lecz nie tylko
  • Forma książki: Fundacja Duży Format

    Dziś nikt nie ma za złe Norwidowi, że sporą część twórczości poświęcił wielkim, wybitnym postaciom swego czasu. Wiadomo bowiem, że to szlachetne i altruistyczne. Alx z Poewiki pisze do czytelnika: Książka, którą trzymasz w rękach, to zbiór zagadek o 21 polskich naukowcach. W swoim czasie wnieśli oni istotny wkład do światowej nauki. Możemy być dumni jako Polacy z ich wpływu na rozwój naszej cywilizacji. Lektura to okazja, aby z przedstawionymi postaciami przez chwilę pozostać i pobawić się faktem ich istnienia w naszej historii.
     I słusznie autor nazywa tę pozycję po prostu książką, bo nie jest to tradycyjny tomik poezji. To znacznie więcej, choć w całości Kto? jest cieniutka jak kromka chleba, ale także sycąca, jak chleb. Zaczyna się szczerą autoprezentacją, z której wyłania się niezwykle interesująca postać naukowca – humanisty, wprawionego w dociekaniu naukowych prawd, cierpliwego, zaprawionego w boju z materią ale i duchem badacza, jaki okrzepł w nim podczas pisania doktoratu (nie powiem, w jakiej dziedzinie nauki) i później – w dalszej pracy naukowej.
     Wiersze – zagadki prezentują sylwetki bohaterów w niezwykle intrygujący sposób. Autor wyobraża sobie, wymyśla zdarzenia z życia bohaterów, i wprowadza je w sytuacje liryczne, przestrzeń utworów. (To tak, jak z apokryfami: Biblia nie opowiada o wszystkich przeżyciach i doświadczaniu przygód świętej Rodziny. Ktoś je sobie wyobraził i zapisał w formie opowiadań oraz innych gatunków literackich). Są prawdopodobne ale fikcjonalne. I zajmują podstawową część zbioru, prezentując sylwetki naukowców, pseudonimowanych tu inicjałami, takimi jak: S.B.L, J.D, W, Z.C… Bez trudu odgaduje się na przykład znaczenie inicjału M. S.-C. I co? Spodziewamy się hymnu ku czci Marii Skłodowskiej-Curie. Tymczasem czytamy tu:

To okno zgasło już i ogień lampy mdły
dyktuje chwiejny krok kolejnych ruchów rąk,
co w górę oraz w dół nadają nikły rytm
substancjom, których gniew wypełnia rurek spląt,
bo tak nakazał im zwyczajny ludzki spryt,
gdy pracy słony fakt w ten wąski wstąpił kąt.
Cóż, słońce zaszło już a szyby ślepy blask
tak ostro w ciszy brzmi, bo sens swój stracił smak.
(…)
W drugiej strofie pojawi się polon i rad, więc bez trudu zgaduje się postać polskiej laureatki Nagrody Nobla - fizyka i chemika. Przytoczyłam ten fragment nie bez powodu. Wynika z niego, że nie taki diabeł straszny… . Straszny jest przypis, jaki autor zamieszcza pod wierszem: Aleksandryn! I kiedy już ma się ochotę, by poczuć się jak dziecko we mgle, odnajdujemy Warsztat.
Jest to rozdział – wykład z teorii wiersza, wyjaśniający reguły i zasady gatunków od najdawniejszej poetyki stosowanej fińskiej Kalewali, heksametru greckiej Iliady, po Rym nowoczesny Peipera. Sporo tego, lecz przytłacza tylko laika, barbarzyńcę w ogrodzie poezji i poetyki.
     Książka powstawała przez siedem lat. Jest efektem rzetelnych studiów nad genealogią martwych w języku polskim gatunków liryki. Martwych, bo po co komu dziś aleksandryn czy saturnin. Ponadto w polszczyźnie nie wyznaczamy iloczasu (co skutecznie i z humorem Alx podważa w tej właśnie części książki), nie zdajemy sobie sprawy z sensu i funkcji aliteracji, ganimy tradycyjny, klasyczny wiersz za wierność kostycznym (z pozoru) regułom. Przyzwyczailiśmy się uważać, że piktogramy, wiersze – obrazki, kaligramy są wynalazkiem awangardy dwudziestolecia, tymczasem Alx wyjaśnia ich genezę technopegnionem, gatunkiem uprawianym już w starożytnej Grecji.
     Celowo nie zdradzam pozostałych znaczeń inicjałów. Książka Alxa z Poewiki, wydana przez Fundację Duży Format pod  redakcją Rafała T. Czachorowskiego z okładką Darii K. Kompf w 2014 roku chce pozostać zagadką. Dajmy jej szansę. Jest dydaktyczna? Jest! Jest snobistyczna? Jest! Jest oryginalna? Jest! Można? Można.

 

 

Poleć artykuł znajomym
Pobierz artykuł
Dodaj artykuł z PP do swojego czytnika RSS
  • Poleć ten artykuł znajomemu
  • E-mail znajomego:
  • E-mail polecającego:
  • Poleć ten artykuł znajomemu
  • Znajomy został poinformowany
Zola111 · dnia 28.09.2015 19:50 · Czytań: 2324 · Średnia ocena: 5 · Komentarzy: 5
Komentarze
introwerka dnia 29.09.2015 09:22 Ocena: Świetne!
Bardzo pięknie, fachowo i potoczyście wprowadzasz w książkę Alxa. Intryguje zwłaszcza połączenie wiedzy naukowej z odświeżaniem antycznych poetyk. A że lubię eksperymenty w poezji (jak choćby zbliżone tematycznie "Mnemotechniki" Jarosława Lipszyca, pokazujące, ile poezji nawet w "potocznej", wikipedyjnej wiedzy naukowej), z całą pewnością się w ten tomik zaopatrzę :)

Serdeczności :)
Zola111 dnia 29.09.2015 18:26
Intro,

dziękuję, polecam książkę. Serdeczności,

z.
Usunięty dnia 02.10.2015 22:21
Dość oryginalna recenzja na początku, ale te Można? Można, działa na mnie odstręczająco, to tak jakbyś skopiowała coś z potocznego języka. Po co? Żeby przypodobać się czytelnikom? Brakuje tu jeszcze tylko słowa "bezcenne". Mniej więcej tyle samo treści niesie.
Zola111 dnia 02.10.2015 22:33
Aszer,

mam nadzieję, że "odstraszająco" tylko wobec mojej recenzji. Nie chciałabym, żeby kolokwialny styl odstraszył od książki Alxa. Dziękuję za komentarz. Posłucham jeszcze innych opinii, jeśli i innych będzie to raziło, obiecuję to zmienić. Pozdrawiam,

z.
Usunięty dnia 02.10.2015 22:37
Staram się pisać to, co myślę i czuję. Z drugiej strony styl Twojej recenzji nie odbiega od innych, piszesz zgodnie z kanonem.
Polecane
Ostatnie komentarze
Pokazuj tylko komentarze:
Do tekstów | Do zdjęć
tetu
03/05/2024 19:22
Stworzyłaś doskonały klimat! Bałkany...wojna. Jest tutaj… »
tetu
03/05/2024 19:14
Bardzo szczere i prawdziwe wyznanie. Chwyta za serducho.… »
tetu
03/05/2024 19:06
Jest nad czym pomyśleć. Skojarzyło mi się z Schulzem Sklepy… »
tetu
03/05/2024 18:41
Oj dzieje się w tym tekście, dzieje. Pamiętam te czasy. Z… »
Zbigniew Szczypek
03/05/2024 07:30
Zdzisław Bardzo, bardzo spodobała mi się ta… »
Zbigniew Szczypek
03/05/2024 07:13
Owsianko Gratuluję, znakomicie opisany obraz tytułowej… »
Elimaga.
02/05/2024 22:32
Cieszę się że wierszyk się spodobał ;) »
Kazjuno
02/05/2024 10:36
Ucieszyłem się Zbysiu z Twoich odwiedzin! Opisane powyżej… »
SzalonaJulka
02/05/2024 08:26
Rozpalił mnie ten fragment, że aż mi się schlafrock obsunął… »
Marian
02/05/2024 08:06
Zbigniewie, dziękuję za wizytę i komentarz. Tak, bywają i… »
Zbigniew Szczypek
02/05/2024 06:54
Jacku Bardzo to fajne jest i wbrew pozorom znów na czasie,… »
Zbigniew Szczypek
02/05/2024 06:32
Elimaga No przesympatyczne te owoce są, w nieco… »
Zbigniew Szczypek
02/05/2024 06:13
Hej Kaziu Jako żywo przeniosłem się w czasy odległej… »
Zbigniew Szczypek
02/05/2024 05:20
Marianie Tym razem przyciągnął mnie tytuł, a nie… »
Dzon
01/05/2024 21:18
Ok. Sprawdzę z czytaniem na głos, ale dopiero jak nie będzie… »
ShoutBox
  • Zbigniew Szczypek
  • 02/05/2024 06:22
  • "Mierni, bierni ale wierni", zamieńmy na "wierni nie są wcale mierni, gdy przestali bywać bierni!" I co wy na to? ;-}
  • Dzon
  • 30/04/2024 22:29
  • Nieczęsto tu bywam, ale przyłączam się do inicjatywy.
  • Kazjuno
  • 30/04/2024 09:33
  • Tak Mike, przykre, ale masz rację.
  • mike17
  • 28/04/2024 20:32
  • Mało nas zostało, komentujących. Masz rację, Kaziu. Ale co począć skoro ludzie nie mają woli uczestniczenia?
  • Kazjuno
  • 26/04/2024 10:20
  • Ratunku!!! Ruszcie 4 litery, piszcie i komentujcie. Do k***y nędzy! Portal poza aktywnością paru osób obumiera!
  • Zbigniew Szczypek
  • 01/04/2024 10:37
  • Z okazji Św. Wielkiej Nocy - Dużo zdrówka, wszelkiej pomyślności dla wszystkich na PP, a dzisiaj mokrego poniedziałku - jak najbardziej, także na zdrowie ;-}
  • Darcon
  • 30/03/2024 22:22
  • Życzę spokojnych i zdrowych Świąt Wielkiej Nocy. :) Wszystkiego co dla Was najlepsze. :)
  • mike17
  • 30/03/2024 15:48
  • Ode mnie dla Was wszystko, co najlepsze w nadchodzącą Wielkanoc - oby była spędzona w ciepłej, rodzinnej atmosferze :)
  • Yaro
  • 30/03/2024 11:12
  • Wesołych Świąt życzę wszystkim portalowiczom i szanownej redakcji.
Ostatnio widziani
Gości online:30
Najnowszy:dompol.2024