Kolejne opowiadanie z tomu "Mury Carcassonne".
Nazwiska i imiona występujących osób zostały wymyślone.

Kurator


Lato dobiegało końca.
Myśl o tym okresie wywołuje w sercach większości ludzi smutek i żal. "Minął sierpień, minął wrzesień"… - Zazdrościłem Michnikowskiemu; jak dobrze gdybym mógł tęsknić tylko za czerwonymi pomidorami.
Oparty o parapet okienny wiodłem przygnębionym spojrzeniem za pociągami odjeżdżającymi gdzieś w nieznane po lśniącej w słońcu pajęczynie szyn.
Mijało pogodne popołudnie, opalenizna rąk przypominała bułgarską przygodę, wzrastała melancholia.
Zadzwonił telefon. Gdy usłyszałem głos Ireny, miałem zamiar odłożyć słuchawkę. Prosiła o spotkanie, chciała osobiście przekazać coś ważnego.
W zasadzie nie miałem nic do stracenia, umówiłem się jednak w neutralnym miejscu.
Szukając parkingu przy Wesołym Miasteczku, z daleka zobaczyłem znajomą sylwetkę. Jej letnia sukienka wydobyła z pamięci wspomnienie opolskiego spotkania. Gdy swobodnie siadała na przednim siedzeniu, wyzywająco uwypuklając swoją kobiecość, nie miałem wątpliwości jak głębokich problemów dotyczyć będzie konwersacja.
Nie znajdywałem powodów, dla których powinienem uchylić się od wzajemnej wymiany zdań.
Nerwowo rozpocząłem poszukiwanie odpowiedniego miejsca. Żywiołowo wzrastało napięcie wywołane potrzebą dialogu.
W okolicy parku wszędzie napotykałem przeszkadzających ludzi. Irena zaproponowała mieszkanie na Tysiącleciu.
Gwałtowna wymiana myśli obudziła dzieci (opinia innych domowników mało mnie interesowała). Oczywiście przerwaliśmy dyskusję. Zostałem jednak do tego stopnia zainteresowany tematem, że postanowiłem powrócić do niego w pogłębionej formie. Otwarta prezentacja przedstawianych poglądów przeciągnęła się do późnych godzin nocnych.

Irena nie przejawiała wielkiej skłonności do ustępstw, zależało jej jednak bardzo na moim powrocie, a kobiecą bronią operowała niezawodnie.
W sytuacjach, gdy chciała załatwić istotną sprawę, używała nadzwyczaj atrakcyjnych argumentów. W warunkach codzienności "dialog" potrafiła sprowadzić do spraw banalnych.
Pozostałem na Tysiącleciu.
We własnym mieszkaniu zamieszkałem na zasadzie lokatora. Dostałem do dyspozycji najmniejszy pokój, z możliwością zamykania go na klucz. Julia i Klaudia miały pójść do przedszkola. Michał rozpoczynał naukę w pierwszej klasie.
Nie obiecywałem sobie za dużo, wyczuwałem nienormalną sytuację.

Wszyscy dostosowywali się do nowych reguł, oprócz teściowej; niezadowolenie z powodu mojego powrotu akcentowała przy każdej okazji. Ignorowałem jej zachowanie, nie spodziewając się, aby bogaty arsenał "dobrodziejstw" jakimi mnie obdarowywała mogła jeszcze poszerzyć. A jednak...
Postanowiłem nie angażować się w sprawy domowe; wyjątek stanowiły dzieci.
Widywałem je do tej pory często, przyjeżdżałem przecież codziennie do biura - wykorzystywałem nieunikniony kontakt. Michał nawet wielokrotnie przychodził do zespołu i w czasie moich godzin pracy pokrywał kawałki bristolu lub kalki kolorowymi rysunkami.
W czasie samotnych wieczorów wypełnionych tęsknotą za nimi, wspominałem wesołe sytuacje, do jakich dochodziło, gdy psociły.
Postanowiłem teraz, z tych zabawnych historyjek, zrobić film.
Napisałem scenariusz, następnie scenopis i przystąpiłem do realizacji. Spieszyłem się, chcąc przedstawić tę rodzinną komedię na klubowym przeglądzie.
Irena intensywnie pomagała przy zdjęciach, zaangażowała się nawet do tego stopnia, że zrezygnowała z nadgodzin.
Atmosfera pracy pochłonęła nas całkowicie.
Dzieci miały niejednokrotnie dosyć intensywnego światła reflektorów i związanej z tym wysokiej temperatury. Podporządkować więc musiałem tempo realizacji do dyspozycyjności małych aktorów.
Oprócz teściowej, nikt mi nie przeszkadzał. Strasznie ją denerwowało, że córka nie sprzeciwia się moim pomysłom.
Prawdę powiedziawszy, film stanowił jedyną dziedzinę, gdzie miałem coś do powiedzenia.
W taki sposób skonstruowałem treść krótkich nowelek, aby każdorazowo następowało zderzenie łobuzerskich poczynań Michała z pozytywnie-twórczymi działaniami dziewczynek.
Inspiracją do tytułu stał się zespół estradowy "Dwa plus jeden".
Film odniósł sukces w Chorzowie, a następnie w Polanicy. Mieliśmy dużą satysfakcję, ukazał się nawet artykuł w prasie na nasz temat.

Zawarty układ, pomimo chwiejnej równowagi, stawał się stabilny. Irena przychodziła nawet często (naturalnie jak nie miała szpitalnych dyżurów) podyskutować w nocy do mojego pokoju. Natomiast w ciągu dnia, jak nie chciałem wysłuchiwać jej opinii, zamykałem drzwi na klucz.
Kłopoty dnia codziennego udawało się przezwyciężać. Ogólna sytuacja, szczególnie na Śląsku, nastrajała wszystkich optymistycznie.
Nie dręczyły nas problemy finansowe, a sprawy zawodowe ułożyły się również pomyślnie. Spełniałem wszystkie warunki do otrzymania uprawnień budowlanych. Wniosek mój, złożony w tej sprawie w Urzędzie Wojewódzkim, poparty wymaganymi dokumentami został pozytywnie rozpatrzony. W niedługim czasie po tym, dyrektor biura awansował mnie na stanowisko projektanta.

Nawet samochodowa stłuczka nie zmieniła pozytywnego nastroju. Doszło do niej w sposób dość typowy:
Jechałem na rondzie w sznurze samochodów. Z Koszutki nadjeżdżał tramwaj. Zorientowałem się, że mam na tyle czasu by zdążyć przed nim. W momencie, gdy dodawałem gazu zobaczyłem światła stopu. Nie zdołałem zahamować. Na skutek uderzenia poprzedzająca mnie skoda zdążyła "przejechać" na drugą stronę torów.
Nie czułem się winny, ale nie chciałem też wszczynać dyskusji o lekkie zagięcie mojego zderzaka. Innego zdania była pasażerka skody. Zadzwoniła na milicję. Na radiowóz nie czekaliśmy długo. Uprzejmy sierżant przywitał się na osobności z obrotną kobietą, po czym poprosił mnie o dokumenty. Gdy się upierałem przy swojej niewinności, zatrzymał prawo jazdy i obiecał sprawę skierować do kolegium.

Kolega Ireny, jeden spośród szerokiego grona, miał znajomości w "drogówce". Podał nam nazwisko komendanta, do którego mieliśmy się zwrócić następnego dnia. Zaopatrzeni w szynkę i koniak z Peweksu pomaszerowaliśmy pod wskazany adres. Oficer, do którego nas skierowano, wzbraniał się przed przyjęciem prezentów. Uprzejmie poprosił o wyjaśnienia. Ponieważ nie siedział sam w pokoju, staraliśmy się w sposób oględny wyjaśnić okoliczności sprowadzające nas do niego. Udawał, że nic nie rozumie. Wprowadzona przez Irenę jednoznaczna mimika, łącznie z "puszczaniem oka" nie dawała rezultatów. Gdy niewyraźna sytuacja przeciągała się w nieskończoność, postanowiłem konspiracyjnie wymienić nazwisko.
Oficer przeprosił nas na chwilę i wyszedł z pokoju. Gdy powrócił, zakłopotanie zniknęło z jego twarzy. Oświadczył, że zaszło małe nieporozumienie; szef jego znał sprawę, nie zdążył tylko jemu jej przekazać.
Od tego momentu akcja potoczyła się szybko. Po paru telefonach zjawił się sierżant. Choć nie wyczuwałem entuzjazmu w jego zachowaniu, bez szemrania zaakceptował wolę przełożonego.
Wręczając na korytarzu prawo jazdy, nie bez żalu stwierdził:

- Nie mogliście tego ze mną załatwić? Nie musielibyście nosić tutaj takich prezentów.

Promienie marcowego słońca z trudem docierały do twarzy pokrytych bladością zimy. Niosły w sobie jednak wystarczającą dawkę energii, aby wyzwolić letnie marzenia.
Jak wspaniale będzie oddalić się od "opiekuńczych uścisków kochanej rodziny"; wsadzić Irenę i dzieci do auta i pojechać gdzieś nad morze... a może do Bułgarii. Tak! Na camping "Nestinarka". Maluchy mogą tam pluskać się w nieskończoność w ciepłej wodzie. Cały dzień pozostaną na wolnym powietrzu, a buziaki ich pokryją ślady rozpływających się w czasie jedzenia soczystych brzoskwiń.

To były ostatnie pozytywne myśli umysłu, chcącego zapomnieć.
Usłyszałem dzwonek, a następnie pukanie do moich drzwi. Montowałem film, prosiłem aby mi nie przeszkadzano! Pukanie się powtórzyło. Wyszedłem na korytarz. Jakiś nieznajomy chciał ze mną rozmawiać. Irena zaprosiła go do jadalnego pokoju. Przedstawił się – reprezentował kuratorium i zajmował się sprawami nieletnich. Poprosił o rozmowę w cztery oczy. Zaczął zadawać pytania na temat stosunków rodzinnych i wychowania dzieci. Nie wiedziałem o co chodzi, a urzędnik wymigiwał się od wyjaśnień. Gdy ochłonąłem z pierwszego wrażenia, zdecydowanie poprosiłem o podanie powodu jego wizyty.
Do sądu wpłynął pozew o pozbawienie mnie praw rodzicielskich za znęcanie się nad dziećmi i porzucenie rodziny.
Kto napisał? - Tego nie mógł wyjawić.
Nie mogłem opanować zdenerwowania. Czułem jak krew odpływa mi z twarzy, a następnie gwałtownie powraca.

- Powiem panu tylko jedno i nie będę więcej odpowiadał na żadne pytania. Oskarżenie jest absurdalne! Mój roczny pobyt we Francji uzgodniłem z żoną. A co do dzieci; zdaję sobie sprawę, że przy wychowaniu nie powinno się uciekać do kar cielesnych. Uważam jednak, że w konfliktowych sytuacjach, gdy zawodzi perswazja, lepiej jest dać klapsa, niż utwierdzać dziecko o jego bezkarności.
Kurator chciał rozmawiać jeszcze z babcią Włodzią.
Niepostrzeżenie włączyłem magnetofon przy wychodzeniu z pokoju. Nie mogłem opanować nerwów. Kto mógł być taką świnią? Przecież nie babcia Włodzia - co prawda zawsze przypalała zupę i ziemniaki, ale nie posunęłaby się do takiej podłości.

Na koniec wizyty kurator przeprowadził krótką rozmowę z dziećmi. Wychodząc wyraził przekonanie, że zaszło jakieś nieporozumienie i sprawa zostanie pomyślnie dla mnie załatwiona. Pomimo tego nie potrafiłem powstrzymać drżenia rąk. Chaotycznie zacząłem przesłuchiwać taśmę magnetofonowa. Tak! Nie było wątpliwości; mogłem się tego spodziewać.
Z nagrania jednoznacznie wynikało: Babcia Włodzia zaprzeczała napisaniu donosu. Na okazany dokument nie zareagowała i nie przyznała się do podpisu. Na zadane pytanie: "Więc kto to napisał, jak nie pani?" padła odpowiedz: "Moja córka".

- Ta cholera nie przekroczy nigdy więcej progu naszego mieszkania!
- Jak się wyrażasz o mojej matce!
- Twoja matka! Jeszcze ją bronisz.
- Nie bądź chamem.
- Z tą wiedźmą nawet kurator nie chciał rozmawiać. Zabierze swoje manatki i więcej jej nie zobaczę!
- Ty jej nie wyrzucisz!
- Nie? To się przekonasz!
- Ani mi się waż!
- Jak nie ja, to zrobi to kto inny!
- Gdzie dzwonisz?
- Na milicję.
- Odłóż słuchawkę!
- Ona nie jest tu zameldowana. Ja jestem głównym lokatorem i życzę sobie, aby z miejsca opuściła mieszkanie!
- Odejdź natychmiast od aparatu!
- Chciała skandalu - będzie skandal!

Irena wpadła w szał.

- Nie będziesz mi groził! Nigdzie nie zadzwonisz!

Gwałtownie wyszarpnęła słuchawkę i na oślep zaczęła uderzać.
Nie czułem bólu, nie broniłem się, a pogardliwe spojrzenie wyrażało jedną myśl: Ja bym cię mógł zabić!
Irena waliła dalej - dostałem w oko. Nie mogłem otworzyć powieki.

Schyliłem się, podniosłem z podłogi okulary i wolno wyszedłem z mieszkania, zostawiając Irenę nieustannie uderzającą słuchawką, tak jakby nie zauważyła mojego odejścia.

Wsiadłem do samochodu. Wiedziałem, że muszę jak najszybciej opuścić to miejsce. Źle widziałem, oko zapuchło. Zapuściłem silnik.
Babci Oli nie zastałem w domu. Czułem potworne napięcie, potrzebowałem więcej czasu na uspokojenie się.
Ruszyłem w kierunku Nysy.
Był początek kwietnia. Cała przyroda budziła się do życia. Wszystko miało ustaloną kolejność, swój rytm. Od tysięcy lat światem rządziły niezmienne prawa. Stanowiłem jego cząstkę, dlaczego nie mogłem więc wskoczyć w jakiś ustalony cykl?
Rodziców ogarnęło przerażenie. Wiedzieli jakie mam problemy ze wzrokiem. Mogło przecież dojść do tragedii.
Zawieźli mnie natychmiast do przychodni okulistycznej. Poza urazem gałki ocznej i krwiakami nie stwierdzono na szczęście niczego groźniejszego. Dostałem tygodniowe zwolnienie z pracy.
Następnego dnia udaliśmy się na oględziny do lekarza sądowego.

W zaistniałej sytuacji nawet mama uważała, że muszę wystąpić o rozwód, choć takie rozwiązanie całkowicie kolidowało z jej religijnymi przekonaniami.


czy mogłem dwa razy przeżywać rozstanie
będąc świadomym jak kruchy układ nas łączył
dlaczego wierzyłem, że dzień jasny wstanie
że zbiorę w całość rzeczy nieistniejące

czy trzeba być smutnym, myśląc przekornie
widząc jak wóz nadziei bieg swój kończył
pędzić za szczęściem, a zmierzać odwrotnie
lekceważąc znak każdy na drodze stojący